آترواسکلروز (تصلب شرایین) – عوامل ، عوارض ، علل ، پیشگیری و..
آترواسکلروز (تصلب شرایین)
معرفی: آترواسکلروز بیماری پیشرونده ای است که از دوران کودکی آغاز میشود و تظاهرات بالینی خود را به طور عمده در بزرگسالان ، از میانسالی به بعد آشکار میکند . این بیماری شايعترين بيماري قلبي است که با تجمع غير طبيعي ليپيد ، مواد چربي در جدار رگ مشخص مي شود و باعث انسداد ، تنگي رگ و کاهش جريان خون به عضله ميوکارد مي گردد.
اين تجمع مواد را آتروما يا پلاک مي گويند.آترو اسکلروز بيماري پيشرونده اي است که مي توان پيشرفت آن را متوقف کرد يا در بعضي موارد نيز آن را بر گشت داد.
آترو اسکلروز با تجمع ذرات چربی و لیپیدی در لایه داخلی دیواره ی سرخرگی آغاز می گردد. اگرچه تصور می شود این ذرات چربی عامل آترواسکلروز باشد ، اما از دوران بچگی در دیواره سرخرگی وجود دارد و تمام این ذرات تبدیل به ضایعات پیشرفته نمی گردد. به طور کلی علت پیشروی این ذرات (رگه ها)در دیواره رگ نامعلوم است اما این توافق وجود دارد که هر دو عامل ژنتیک و محیطی در پیدایش آن موثر است.
امروزه مشخص شده است که آترواسکلروز بیماری است که در اثر واکنش عوامل مختلف و به دنبال سه پدیده زیست شناسی زیر بوجود می آید:
۱- تجمع سلولهای ماهیچه ای صاف ، همراه با مقادیر متغیری از سلولهای ا لتهابی ، درشتخوارها و لنفوسیتها در انتهای عروق ۲- ایجاد بافت همبندی توسط سلولهای ماهیچه ای صاف متشکل از الیاف کلاژن ، فیبرهای الاستیک و پروتئو گلیکان ۳- تجمع چربی ، بخصوص کلسترول در داخل سلولها و بافت همبندی احتمال پاره شدن پلاک های آترواسکلروز و به دنبال آن ایجاد لخته و بروز عواقب بالینی به ترکیب پلاکها از نظر میزان چربی و بافت همبندی آنها بستگی دارد . در ۷۵ تا ۸۰ درصد بیمارانی که دچار سکته قلبی میشوند ، شدت تنگی رگ قبل از بروز سکته قلبی کمتر از ۵۰ درصد است علاوه بر این تجمع سلولهای التهابی در پلاکهایی که به رویدادهای بالینی وخیم منجر شده اند ، همراه با بالا رفتن نشانه های عمومی التهاب مانند crp و esr سبب شده است که امروزه آترو اسکلروز به عنوان یک بیماری التهابی مزمن شناخته شود که میتواند به دنبال یکسری عوامل بخصوص فعال شده به رویدادهای حاد قلبی منجر شود.
مهمترین عوامل خطر که احتمال بروز بیماریهای قلبی – عروقی را افزایش میدهند: کلسترول بالا – کشیدن سیگار – پرفشاری خون – دیابت – HDL پایین- سن و جنس و سابقه خانوادگی بیماری قلبی عروقی زود رس
این عوامل بر اساس تاثیر مداخله های پزشکی در تعدیل آنها و کاهش خطر بصورت گروههای زیر آورده شده است: گروه ۱:(تاثیر تعدیل آنها در کاهش خطرات اثبات شده است) سیگار، LDL کلسترول بالا، رژیم پرچربی و مصرف زیاد کلسترول، پرفشاری خون، هیپرتروفی بطن چپ، فیبرینوژن بالا
cگروه۲: ( تعدیل آنها به احتمال زیاد خطر را پایین می آورد) دیابت، بی تحرکی ، HDL کلسترول پایین (کمتر از ۳۵ میلی گرم) ، تری گلیسیرید بالا، LDL متراکم و کوچک چاقی ، یائسگی
گروه ۳ : ( نعدیل آنها ممکن است خطر را پایین بیاورد) عوامل روانی و اجتماعی ، سطح لیپو پروتئین (A) بالا ، سطح هموسیستئین بالا
گروه ۴ : (غیر قابل تعدیل) سن( بیشتر از ۴۵ سال در مردان و بیشتر از ۵۵ سال در زنان)، جنس(مرد) سطح اجتماعی – اقتصادی پایین، سابقه خانوادگی بروز زود رس بیماریهای قلبی – عروقی حال به بررسی جزء به جزء عوامل خطر ابتلا می پردازیم:ساختمان فیزیکی دیواره سرخرگ کرونر آن را مستعد مکانسیم های آترواسکلروز می نماید.سرخرگ کرونر برای خونرسانی به قلب دارای پیچ و خم های زیادی است .بنابراین نقاط مناسبی در رگ برای تشکیل پلاک فیبروزی یاآتروم فراهم می گردد. عمده ترین علت بیماری قلب آترو اسکلروز سرخرگهای کرونر است که باعث کاهش جریان خون قلب می گردد.
اختلال چربیهای خون (HDL و LDL ) – هیپرلیپیدمی :
لیپید ها در داخل خون بصورت گروهی از مولکولهای محلول در آب نقل و انتقال می یابند که لیپوپروتئین نامیده میشوند . لیپو پروتئین ها مولکولهای پیچیده ای هستند که در مرکزآنها استر های کلسترول و تری گلیسیرید و در سطح آنها لایه ای از فسفولیپیدها ، کلسترول آزاد و پروتئین ها وجود دارند . این فسفوپروتئین ها بر اساس وزن خود به : HDL ، LDL ، VLDL Chylomicron تقسیم میشوند . از این میان LDL که ۷۰% کلسترول خون را به همراه دارد پس از اکسیده شدن توسط سلولهای اندوتلیال عروق و درشتخوار ها مهمترین نقش را در ایجاد آترواسکلروز ایفا میکند.
از طرف HDL با انتقال معکوس کلسترول از جداره عروق و نقاط مختلف بدن به کبد می تواند به عنوان یک عامل محافظ نقش محافظتی مهمی را در برابر آترواسکلروز ایفا کند .
اولین مطالعه اپیدمیولوژی کلاسیک برای برری ارتباط چربی ها با بیماریهای قلبی در سال ۱۹۵۸ انجام شد این مطالعه که نقش کلسترول را در بیماری های قلبی – عروقی در هفت کشور دنیا مورد بررسی قرار داد مفهوم عامل خطر را نیز برای اولین بار به ادبیات قلب و عروق وارد کرد.
همراهی افزایش چربی های خون با بیماریهای سرخرگ کرونر توسط مطالعات اپیدمیولوژیک به اثبات رسیده است. لیپیدها (چربی ها) مواد بیوشیمیایی هستند که در داخل بدن ساخته یا از متابولیسم مواد خورده شده استخراج می گردند. لیپیدهای آندوژن، لیپیدهایی هستند که توسط اعمال متابولیک طبیعی بدن تولید می شوند نظیر استرول و لیپیدهای اگزوژن از منابع خارج بدن (مثل تخم مرغ) استخراج می شوند.
هیپر لیپیدمی عامل خطر مهمی است که از نظر شیوع بیماری ها ی قلبی عروقی ناشی از آترو اسکلروز با ریسک فاکتور ارث برابری میکند . در مواجهه با افراد مبتلا به هایپر لیپیدمی با توصیه های لازم از نظر کاهش وزن ، افزایش فعالیت بدنی ، رعایت رژیم غذایی مناسب و گاه تجویز دارو های پایین آورنده چربی خون ، تا حدودی وضع بیمار کنترل میشود.
سیگار: خطرات و عواقب قلبی-عروقی کشیدن سیگار از اواسط این قرن مورد تاکید قرار گرفته است سیگار مهمترین عامل مرگ زودرس در افراد ۳۵ تا ۶۹ ساله در کشورهای پیشرفته بشمار میرود بطوری که تخمین زده میشود سیگار عامل ۳۰% مرگ ها در این گروه سنی باشد. سیگار مرگ و میر قلبی – عروقی را تا ۵۰% افزایش میدهد.
در ازای کشیدن هر ۱۰ عدد سیگار خطر مرگ در اثر بیماری قلبی در مردان ۱۸% و در زنان ۳۱% بالا میرود.
اثرات: سیگار میتواند آثار مخربی بر جدار آندوتلیوم عروق بگذارد ، جریان خون کرونر را مختل کند و باعث بروز اسپاسم عروق کرونر شود . سطح HDL پایین می آید و LDL بالا میرود. علاوه بر این با افزایش سطح فیبرینوژن و افزایش تجمع پلاکت ها ، احتمال ایجاد لخته و بروز رویدادهای قلبی در حد قابل ملاحظه ای بالا میرود.
مرگ و میر افراد سیگاری 6-2 برابر بیش از افراد غیر سیگاری است. مصرف روزانه فقط ده نخ سیگار به مدت ده سال در فرد باعث آتراسکلروز زودرس و منتشر می شود. دود سیگار و نیکوتین معلق در فضای اتاق برای افراد غیر سیگاری نیز مضر و خطرناک می باشد . گاه مشاهده شده که در بستگان نزدیک افراد سیگاری که با وی در تماس هستند،آترواسلکروز زودرس ایجاد شده است.
مصرف یک نخ سیگار باعث افزایش 10 ضربه در ضربان قلب و حدود 10 میلی متر جیوه فشار خون سیستولیک می شود. در افراد سیگاری حرفه ای (کسانی که بیش از 25 سیگار در روز مصرف می کنند) ازدیاد فشار دیاستولی و هیپرتانسیون زودتر ظاهر می گردد. در جوامعی که خانمها از سنین پایین (جوانی) شروع به کشیدن سیگار می کنند، احتمال بروز بیماری انفارکتوس در سنین زیر یائسگی نسبت به زنان دیگر به مراتب بیشتر است.
طول عمر افراد سیگاری به طور متوسط 10 سال کمتر از افراد دیگر است. سیگار را باید بطور جدی و یک مرتبه ترک نمود زیرا ترک سیگار به آهستگی، اغلب موفقیت آمیز نیست و فرد ممکن است با وارد شدن استرس روحی یا درگیری های اجتماعی، مصرف سیگار را به چند برابر افزایش دهد. پرفشاری خون: پر فشاری خون به سطوح فشار خون سیستولی و یا دیاستولی اطلاق می شود که با افزایش خطر ابتلا یا میرایی همراه باشد فشار خون بالا یکی از مهمترین عوامل خطر بروز بیماریهای قلبی-عروقی و شایعترین عامل بروز نارسایی قلبی و سکته مغزی در بسیاری از کشور ها و شایع ترین عامل ایجاد نارسایی کلیوی است . ( برای مطالعه بیشتر به مبحت پرفشاری خون مراجعه کنید).
دیابت و هایپرگلایسمی: شواهد اپیدمیولوژیک محکمی وجود دارند که دیابت چه نوع وابسته به انسولین و چه غیر وابسته به انسولین عامل خطر اصلی و مهمی برای بروز آترواسکلروز است. آترواسلکروز عامل مرگ در ۸۰% بیماران دیابتی است . در بیماران دیابتی نوع یک احتمال مرگ در اثر تنگی عروق کرونر سه برابر بیشتر از همسالان غیر دیابنی آنان است.
رابطه بین هایپرگلایسمی و بیماری سرخرگ کرونر اثبات شده است . بیماران دیابتی در سنین پایین تر نسبت به افراد غیر دیابتیک دچار آترواسکلروز می شوند . هایپرگلایسمی موجب تجمع بیشتر پلاکت هامیشود که ممکن است منجر به تشکیل ترومبوز گردد. با لا بودن سطح انسولین (در برخی انواع دیابت بالغین) می تواند به سلولهای پوششی رگهای خون صدمه بزند . به این ترتیب به پیدایش آتروم کمک می کند. البته دیابت قندی به تنهایی به عنوان عامل خطر واحد شناخته نمی شود زیرا اغلب این افراد چاقی و هایپرلیپیدمی که از عوامل خطر مهم محسوب می شوند را دارا می باشند.
بالا بودن اسید اوریک خون: در افرادی که اسید اوریک بالای 15 میلی گرم درصد میلی لیتر خون دارند، خاصیت چسبندگی پلاکتی بیشتر می شود و زمان انعقاد کوتاه میگردد . انفارکتوس میوکارد و ضایعات عمومی آترو اسکلروتیک در بیماران نقرسی بیشتر دیده می شود.
چاقی: چاقی یکی از عوامل خطر است که در بعضی کتب جزء عوامل خطر مهم و در پاره ای جزء عوامل کم اهمیت ذکر شده است . چاقی شامل دو دسته است : الف) چاقی قبل از سن بلوغ : اغلب افراد خانواده در این موارد چاق هستند و معمو لا از بدو تولد چاقی وجود دارد .این چاقی همواره با افزایش تعداد سلولهای چربی همراه است . این افراد استعداد عجیبی برای چاق شدن دارند (به گفته ی خودشان با خوردن آب نیز چاق می شوند) و معمولا در طول عمر خود چندین بار با رژیم های بسیار سخت و بی غذایی وزن خود را به حد طبیعی رسانده اند ولی بعد از مدت کمی باز همان وزن قبل از رژیم خود را بدست آورده اند.
ب)چاقی بعد از سن بلوغ : این چاقی که در سنین متوسط عمر ظاهر می شود با افزایش تعداد سلولهای چربی همراه است. اغلب چربی و کلسترول خون در این افراد بالا است و خطر سکته قلبی ، فشار خون و سایر بیماری های قلبی عروقی در این گروه بسیار زیاد است.
بطورکلی افراد چاق در معرض ابتلا بیشتری به دیابت ،هایپرتانسیون و هایپرلیپیدمی می باشند. از طرفی بیماران دارای وزن طبیعی ولی دور کمر زیاد در خطر فزایندهای از بیماری های قلبی- عروقی قرار دارند. سابقه ی فامیلی وارث: این مسئله مهمترین فاکتور ایجاد آترواسکلروز می باشد. انسان وقتی متولد میشود همانند یک نقشه ی ساختمانی کشیده شده از قبل (از نظر کروموزمی)است، و به صورت ژن، صفات شخصی و فنوتیپ ظاهری و ژنوتیپ بیماری را با خود به دنیا می آورد . اگر پدر و مادر شخصی در سنین کمتر از 50 سالگی دچار انفارکتوس قلبی شوند شانس بروز آن در سنین جوانی در اعقابشان زیاد است. البته عوامل اجتماعی از قبیل وضع تغذیه ، اقتصاد و سایر فاکتور های اکتسابی نقش تشدید کننده ی این استعداد فامیلی را دارند اما به نظر می رسد ارث نقش مهمتری را ایفا میکند .
قرص های ضد باردری خوراکی: مصرف طولانی این داروها (به مدت 10 سال)یکی از ریسک فاکتورهای مساعد کننده ی پدید آترواسکلروز است .همراه شدن این قرص ها با مصرف دخانیات و چاقی و بستری شدن به مدت طولانی احتمال خطر را بالاتر می برند. این داروها شانس تشکیل پلاکت آترواسکلروز را بیشتر می کنند و گاه موجب هایپر تانسیون یا دیابت در افراد مستعد می شوند.
عوامل زیر در ایجاد پلاک آترواسکلروز نقش کمی داشته ولی قابل چشم پوشی نیست: 1- مصرف قهوه و ساکاروز. 2- کمبود ویتامین C، E ،کلسیم،منیزیوم،کروم،منگنز،لیتیوم،فلوئور،کمبود ویتامین B12. 3- کاهش نسبت مس به روی. 4- عفونت ویروسی. 5- شهر نشینی(شیوع آترواسکلروز در افراد شهر نشین بیش از روستائیان است) 6- بالا بودن هماتوکریت و افزایش سدیمانتاسیون(در زنان سوئدی) 7- متابولیسم غیر طبیعی سیستوئین.
تظاهرات بالینی: آترواسکلروز کرونر بر اساس میزان تنگی عروق و انسداد جریان خون میو کارد و تشکیل ترومبوز،با عث بروز علایم و عوارضی می گردد. علایم زمانی بروز می کند که مجرای شریان کرونر75% تنگ شده باشد. کاهش جریان خون پیشرونده است و ارسال خون ناکافی، سلول های عضله میوکارد را از دریافت ترکیبات خون که برای ادامه حیات ضروری است محروم می کند . وضعیت موجود را ایسکمی می نامند.آنژین صدری به درد قابل بازگشت قفسه سینه گفته می شود که در اثر فشارهای جسمی و عاطفی آشکار شده و با استراحت یا مصرف دارو بر طرف میگردد. اغلب اوقات البته نه همیشه ،عامل اصلی درد قفسه سینه آترو اسکلروز عروق کرونر است. کاهش شدید یا طولانی مدت جریان خون یا هر دو موجب صدمه و مرگ سلولهای عضله میوکارد می گردد که آن را انفارکتوس میوکارد می نامند.میکارد با صدمه غیر قابل برگشت دچار دژنرسانس می شود. و بافت جوشگاه جایگزین آن می گردد که موجب محدودیت فعالیت عضله میوکارد به درجات مختلف می باشد. صدمه مشخص میوکاردباعث کاهش برونده قلبی می گردد و به عبارت دیگر قلب نمی تواند برونده کافی برای تامین نیازمندی های بدن ایجاد کند. کاهش جریان خون ناشی از بیماری سرخرگ کرونر ،ممکن است حتی باعث ایست ناگهانی قلب گردد که آن را مرگ ناگهانی قلب می نامند.
از چه غذاهايي بايد پرهيز كنيم؟ گوشت و فرآوردههاي آن، لبنيات پرچربي و كره، غني از نوعي چربي هستند كه باعث افزايش سطح ال دي ال در خون ميشوند. مصرف اين غذاها را بايد به حداقل رساند. همچنين مصرف كيك و بيسكويت به علت نوع چربي بكار رفته در آنها سبب افزايش سطح ال دي ال ميشود.
انواع غذاها و سوپهاي آماده مصرف و يا كنسرو شده، غذاهاي بيرون از منزل، سوسيس و كالباس و گوشتهاي نمك سود شده و بطور كلي گوشت و فرآوردههاي آن و همچنين تنقلات شور، سرشار از نمك (سديم كلرايد) هستند. دريافت زياد سديم با فشارخون بالا ارتباط دارد كه از عوامل خطر جدي در بروز بيماري قلبي ميباشد. كاهش مصرف اين نوع غذاها و نمك طعام سر سفره به كاهش فشارخون كمك ميكند.
اصول پيشگيري از بيماري هاي قلب و عروق : 1- چربي (به ويژه كلسترول) خون خود را كاهش دهيد. كلسترول كه نوعي چربي است، در پيدايش و گسترش تصلب شرايين نقش مهمي دارد زيرا مي تواند در ديوارة رگها رسوب كند و همراه با عوامل ديگر به تنگي و بسته شدن سرخرگها بينجامد.
كلسترول دونوع مهم دارد: يكي كلسترول «بد» (LDL) كه موجب بسته شدن رگها و بيماري قلبي-عروقي مي شود و دوم كلسترول «خوب» (HDL) كه كلسترول اضافي بدن را از بافتها خارج مي كند و خطر بيماري قلبي را مي كاهد. نوعي از كلسترول كه بايد غلظت كمي در خون داشته باشد، همان نوع «بد» يا LDL است. شما مي توانيد با پرهيز از مصرف غذاهاي پرچربي و رعايت توصيه هاي پزشكتان، چربي خون خود را در سطح مناسب نگه داريد.
2- فشار خون خود را كنترل كنيد فشار خون بالا افزون بر اينكه فشار بيشتري بر قلب وارد مي سازد و نياز آن به خون را افزايش مي دهد، روند تصلب شرايين را هم تسريع مي كند و سبب آسيب اندامهاي گوناگون بدن مي گردد. 3- وزن خود را به حد مناسب برسانيد چاقي عامل خطر مهمي براي افزايش فشار خون است. همچنين چاقي يا اضافه وزن موجب افزايش مقاومت سلول هاي بدن نسبت به انسولين مي شود. شما بايد زير نظر يك پزشك يا متخصص تغذيه وزن بدنتان را به ميزان متناسب باقد، جنس و سن خود برسانيد. 4- سيگار نكشيد استعمال دخانيات سبب افزايش ضربان قلب و در نتيجه كار قلب مي شود و فشار خون را هم بالا مي برد. همچنين سيگار بر اثر روي عوامل انعقادي و نيز غليظ كردن خون احتمال تشكيل لخته و بسته شدن سرخرگ ها را افزايش مي دهد. افزون براين، سيگار با اثر بر رگهاي كوچك، خونرساني به بخش هاي انتهايي اندام ها (به ويژه پاها) را مختل مي كند و اين عارضه در افراد ديابتي كه گرفتاري اعصاب محيطي نيز دارند، بسيار مهم است و خطر قطع عضو را باز هم افزايش مي دهد. اين آثار جداي از سرطان زايي سيگار است كه موجب ناتواني و مرگ خواهد شد. امروزه سيگار مهم ترين علت قابل پيشگيري سرطان بشمار مي آيد. 5-قند خون خود را كنترل كنيد
كنترل دقيق قند خون، هم به طور مستقيم و هم به طور غيرمستقيم، نقش مهمي در پيشگيري از بيماريهاي عروقي مي تواند داشته باشد.
6-فعاليت ورزشي منظم داشته باشيد پژوهشهاي پزشكي نشان داده اند كه داشتن يك زندگي كم تحرك (از نظر بدني)، صرف نظر از عوامل خطر ديگر، احتمال ديابت، چاقي و بيماري كرونري قلب را افزايش مي دهد. پيادهروي، دوچرخه سواري، تنيس روي ميز، باغباني و دويدن آرام فعاليتهاي بدني هستند كه اثر مفيدي بر تندرستي شما خواهند داشت. توصيه مي شود كه روزانه 30 دقيقه به فعاليت بدني بپردازيد، مي توانيد اين ميزان فعاليت را در سه دوره 10 دقيقه اي (بافاصله) نيز انجام دهيد.
اگر فردی دچار بیماری قلبی – عروقی هست باید موارد زیر را اجرا کند: مدیریت کنترل وزن و رژیم غذایی ورزش قطع مصرف سیگار مدیریت استرس حمایت گروهی آیا تغییر شیوه زندگی واقعاً ميتواند مؤثر باشد؟: جواب این پرسش مثبت است. پژوهشهای متعدد در این زمینه نشان دادهاند یک برنامه جامع و فراگیر، شامل ترکیبی از روشهای مختلف تغییر شیوه زندگی، علاوه بر کاهش علایم بیماری عروق قلب ميتواند نیاز به انجام اعمال جراحی قلب را نیز کاهش دهد. با انجام آزمایشهای میکروسکوپیک مشخص شده است که این روش ميتواند باعث پسرفت پلاک در دیواره عروق قلب شود و تا ٩١% علائم آنژین قفسه صدری را کاهش دهد. علاوه بر این میزان کلسترول نوع LDL تا ٣٧% تنزل ميکند.
کدام رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری قلبی مناسبتر است؟ رژیمهای غذایی که شامل مقدار زیادی از میوهها و سبزیجات و در عین حال مقدار محدودی از لبنیات و گوشت قرمز باشند ميتوانند به کاهش شیوع سکته قلبی کمک کنند. برای تأمین چربی بهتر است از روغن زیتون و ماهی آزاد (سالمون) استفاده شود. به طور کلی ميتوان چربیها را به دو دسته تقسیم کرد:
چه غذاهايي براي قلب مفيد هستند؟ كلم برگ، كلم قرمز، گل كلم، كلم بروكسل، بروكلي، شلغم، چغندر، اسفناج، مارچوبه، لوبيا سبز، نخود سبز، لوبيا قرمز، لوبيا چشم بلبلي، نخود خشك و عصاره مخمر داراي ويتامينهاي گروه ب خصوصا اسيدفوليك هستند. تحقيقات متعددي نشان دادهاند كه اسيد فوليكي كه بطور طبيعي در مواد غذايي يافت ميشود، ميتواند سبب كاهش مادهاي در خون به نام هموسيستئين شود و به اين ترتيب از ابتلا به تصلب شرايين پيشگيري كند. دانشمندان بر اين باور هستند كه اين ماده مستقيما به ديواره رگها آسيب ميرساند و سبب تشكيل رسوبهاي چربي ميشود. تخمين زده شده است كه افزايش دريافت روزانه اسيد فوليك به ميزان 100 ميكروگرم، سبب كاهش مرگ مرتبط با بيماري هاي قلبي به ميزان 7 درصد در مردان و 5 درصد در زنان ميشود.
در جوامعي كه مصرف كننده مقادير فراواني از ماهيهاي روغني هستند، مشاهده شده است كه شيوع بيماريهاي كرونر قلبي كمتر از جوامعي است كه مقدار خيلي كمي ماهي مصرف ميكنند. ماهيهاي روغني از قبيل ماهي آزاد و ساير ماهيها از قبيل قباد، حلوا، شير، كيلكا، و اوزونبرون داراي اسيدهاي چرب مفيد ميباشند. دانشمندان معتقد هستند كه اين مواد باعث كاهش خطر انعقاد خون و همچنين ممانعت از افزايش چربيهاي مضر خون ميشوند.
مصرف ماهي حداقل 3 بار در هفته، براي افرادي كه داراي سابقه بيماري قلبي و همچنين افرادي كه مايل به پيشگيري از ابتلا به اين بيماري هستند توصيه ميشود. جو دوسر، حبوبات، سيب و گلابي غني از فيبر محلول هستند كه به كاهش سطوح كلسترول خون كمك ميكنند. سير نيز اثر مشابهي دارد. افزايش كلسترول خون، به خصوص ال دي ال (كلسترول بد)، يكي از عوامل خطر عمده در بروز تصلب شرايين است. مصرف منظم چنين غذاهايي به كاهش ال دي ال كمك ميكند. روغن زيتون، روغن كانولا، مغزها و دانهها حاوي نوعي از اسيدهاي چرب به نام موفا هستند كه به كاهش سطح ال دي ال كمك ميكنند.
ميوهها و سبزيها حاوي ويتامينهاي آنتي اكسيدان (ضد سرطان)، مواد معدني و مواد مغذي مفيدي هستند كه سبب متوقفكردن آسيب ناشي از عمل مواد سرطانزا به ديواره سرخرگها ميشوند.
مصرف حداقل روزانه 3 واحد از اين غذاها توصيه ميشود. سه چهارم ليوان آب ميوه يا سبزيها به عنوان يك واحد محسوب ميشود كه معادل يك عدد ميوه متوسط يا يك ليوان سبزي خرد شده خام يا نصف ليوان پخته است.
تاثیر استرس شغلی بالا بر تصلب شرائین: بررسیها نشان میدهد که استرس شغلی خطر ابتلا به بیماریهای عروقی در 30 سالگی را افزایش میدهد.
مطالعه روی 1000 مرد جوان نشان میدهد که افرادی که استرس شغلی بالایی داشتند تصلب شرائین در آنها بیشتر دیده شده، البته این موضوع در مورد زنان به درستی شناخته شده نیست. در حقیقت بین استرس شغلی و تصلب شرایین رابطه مستقیم وجود دارد استرس سبب ایجاد پلاک در رگها و مسدود شدن رگ و در نهایت سکته قلبی میشود.
اثرات استرس شغلی در زنها در جوانی آشکار نمیشود زیرا تصلب شرایین به طور کلی در زنان دیرتر از مردها روی میدهد و همچنین زنها کمتر از مردان درگیری شغلی دارند. *موارد ذکر شده فقط جهت اطلاع رساني عمومي مي باشد و شما نمي توانيد با تکيه بر مطالبي که در سايت منتشر مي شود مبادرت به خود درماني کنيد* بانک جامع اطلاعات پزشکی
|
اشنایی با بیماری اسپوروتریکوز sporotrichosis |
