احکام غسل

غسل

غسل ترتیبی به چه روش باید کرد؟ و ارتماسی را به چه روش؟

جواب:

بعد از طهارت بدن از نجاست در غسل ترتیبی در وقت آب بر سر ریختن به خاطرش رساند، مثلا غسل جنابت می‌کند که نماز بر او مباح شود به جهت فرموده و رضای الهی آب را بر سر ریزد، و به روشی که به جمیع اعضای سر و گردن آب جاری شود حتی بیخ موها، و مبالغه در دست مالیدن کند، خصوصا زنان که آب در زیر جمیع موها جاری شود، و بعد از آن باقی بدن را بشوید.
و احوط آن است که اول جانب راست را بشوید با گردن، و بعد از آن جانب چپ را نیز با گردن به روشی که آب به جمیع اعضای بدن جاری شود، و در جمیع سه مرتبه شستن سنت است.
و در غسل ارتماسی بعد از نیت به روش مذکور یک عضو را مقدم داشته به روشی که دفعه عرفی صادق آید جمیع بدن را به میان آب فرو برد و پنهان در آب شود.

[مسائلی در باره غسل

س 108

- شخصی تاکنون غسلش را چنین انجام می‌داده (اول طرف راست بعد طرف چپ بعد سر و گردن) تکلیف نماز و روزه‌ها و همچنین حج او با این نحوه غسل چیست؟

- نمازهائی که شخص مذکور با این حال خوانده قضا ولی قضاء روزه واجب نیست کند و حج او نیز باطل است و احرام او باقی است و باید با اعمال عمره مفرده از احرام خارج شود. و الله العالم.

س 109

- در مورد غسل وقتی به نیت غسل زیر شیر می‌ایستیم هر قسمت را چند بار باید غسل دهیم؟ آیا دست کشیدن لازم است یا خیر؟

- هر قسمت را یک بار بشوید کافی است و دست کشیدن لازم نیست یعنی وقتی به نیت مثلًا سر و گردن غسل می‌کنید باید آب بهمه جای سر و گردن برسد وقتی بهمه جا رسید غسل سر و گردن تمام شده و همینطور طرف راست و طرف چپ.

س 110

- کسانی که بدنی چرب دارند و بدنشان چربی ترشح می‌کند مخصوصاً صورت که چربی زیادی ترشح می‌کند آیا وجود این چربی در بدن در وضو و غسل اشکالی به وجود می‌آورد یا خیر؟

- اگر چربی بدن به طور متعارف باشد و مانع رسیدن آب به پوست نشود به وضو و غسل ضرر ندارد. و اللّه العالم.

س 111

- کسی که در ماه مبارک رمضان چند غسل نموده مثلًا یک غسل را در پانزدهم و یکی را در بیستم و غسل سوم را در بیست و پنجم کرده باشد و بعد
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 38
یقین کند که یکی از این غسلها باطل بوده لطفاً وظیفه این شخص را نسبت به نماز و روزه بیان فرمائید.

- روزه‌های شخص مذکور محکوم بصحت است و نسبت به نمازها آن مقدار را که یقین تفصیلی دارد بدون طهارت انجام داده باید قضا کند یعنی ملاحظه نماید در صورت بطلان غسل اول چند روز نماز قضا بعهده او آمده و در صورت بطلان غسل دوم چند روز و در صورت بطلان غسل سوم چند روز و هر کدام کمتر بود همان مقدار را قضا کند و اگر بعد از غسل سوم موقعی توجه ببطلان یکی از اغسال پیدا کرده که هنوز هیچ نمازی با آن نخوانده چیزی بر او نیست، فقط برای نمازهای بعد غسل بجاآورد.

س 112

جامع الاحکام ؛ ج‌1 ؛ ص38
با غسل مستحبی مثل غسل جمعه می‌توان نماز خواند؟

- غیر از غسل جنابت برای نماز خواندن با اغسال دیگر وضو لازم است.

س 113

- آیا به همان ترتیب گفته شده در رساله می‌شود غسل را زیر دوش انجام داد یا باید حتماً کاسه کاسه روی خودمان بریزیم؟

- غسل زیر دوش که فعلًا در حمّامها معمول است صحیح و بی‌اشکال است.

س 114

- در پادگان هفته‌ای یک بار بیشتر امکان رفتن به حمّام را نداریم و به همین خاطر امکان غسل کردن برایم نیست برای انجام فریضه نماز چه باید بکنم؟

- اگر مجبور به خدمت در آنجا هستید و واقعاً دسترسی به آب ندارید با تیمّم نماز بخوانید و صحیح است.
و اللّه العالم.

س 115

- اگر مانند فردی که از ادرار خود نمی‌تواند جلوگیری کند مرتب جنابت برای او حاصل شود وظیفه او برای نماز و غسل چیست؟

- جنابت موجب غسل است و در فرض سؤال در هر دفعه که میتواند غسل کند باید برای نمازها غسل کند و هر وقت غسل ممکن نباشد باید تیمّم بدل از غسل کند. و اللّه العالم.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 39

س 116

- آیا برای غسل می‌توان با وسیله‌ای راه ادرار را مسدود نموده و غسل جبیره‌ای انجام داد؟

- خروج ادرار ضرر بغسل نمیزند با همان حال غسل کنید و صحیح است لکن باید بعد از غسل برای خواندن نماز و امثال آن وضو هم بگیرید و اگر در موقع وضو هم ادرار خارج میشود چنانچه مسدود نمودن محل ادرار در حین وضو ضرر ندارد موقع وضو آنجا را مسدود کنید و اگر ضرر دارد با همان حال وضو بگیرید و بعد از وضو تیمم هم بنمائید لکن اگر مواقعی هست که ادرار خارج نمیشود وضو را در آن موقع بگیرید و در این صورت احتیاج به تیمم ندارد و لازم است بتوضیح المسائل از مسأله 313 ببعد هم مراجعه نمائید.

غسل جنابت

س 117

- اگر ندانیم که فرد جنب چه کسی است و خود نیز جنب باشیم و نماز بخوانیم و بعد از مدتی که نماز خواندیم معنی جنابت و فرد جنب را بفهمیم آیا باید تمام نمازهایمان را دوباره به جای آوریم؟

- هر مقدار نماز که یقین دارید در حال جنابت خوانده‌اید هر چند در آن موقع معنی جنابت را نمی‌دانسته‌اید باید پس از انجام غسل جنابت قضا نمایید. و الله العالم.

س 118

- در غسل جنابت آیا همان نیت اول برای هر سه قسمت کافی است یا آنکه برای هر قسمت باید نیت جداگانه داشت؟

- همین مقدار که توجّه دارید، سر و گردن و طرف راست و طرف چپ را به جهت غسل جنابت به ترتیب شستشو می‌دهید کافی است. و اللّه العالم.

س 119

- آیا فرد جنبی که غسل جنابت را به خاطر عذر بیماری نمی‌تواند انجام دهد، آیا با تیمم بدل از غسل، می‌تواند تا موقعی که عذرش در انجام دادن غسل برطرف نشده، در مساجد تردّد نماید؟

- بلی در فرض سؤال تا مدتی که عذر او باقی است می‌تواند امور مشروطه به طهارت از حدث اکبر را انجام دهد. و اللّه العالم.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 40

س 120

- در رساله عملیه آمده است: آبی که از شخص مریض خارج شود همین که با شهوت خارج شده باشد حکم منی را دارد، منظور از مریض، چه نوع مرضی است؟

- منظور مریضی است که مرض او از جهنده بودن منی مانع باشد.

س 121

- فردی بی‌دستور پزشک نوعی داروی اعصاب مصرف می‌کند که در اثر مصرف آن در دفع ادرار اختلال پیش می‌آید و نیز در طول مدت مصرف احتلامی صورت نمی‌گیرد. لیکن پس از دفع ادرار یا ضمن آن مایع سفید رنگ رقیقی دفع می‌شود. این مایع چه حکمی دارد.

- اگر شک دارد منی است یا نه حکم منی را ندارد و اگر مایع با شهوت و لو بدون جستن بیرون آید، در مورد شخص مذکور که مریض است محکوم به منی بوده است البته احتیاط آن است که برای نماز وضو هم بگیرد.

س 122

- اگر مکانی یا اشیایی آلوده به عرق جنب از حرام باشد آیا اگر به آنها با دست مرطوب دست بزنیم برای نماز مسأله ای ایجاد می‌کند یا نه اگر اشکال دارد اگر کسی قدرت آن را نداشت که کلّیه آن اشیاء را بشوید تکلیف او چیست؟

- بنظر این جانب عرق جنب از حرام پاک است ولی مادامی‌که رطوبت آن باقی است نماز صحیح نیست بعد از خشکیدن اگر دست مرطوبی به محلّی که عرق آن خشک شده برسد اشکال ندارد و نماز با رطوبت جدید محکوم به صحت است و محل پاک است و احتیاج به شستن ندارد. و اللّه العالم.

س 123

- اگر هنگام معاشقه زن و مرد؛ بدون اینکه آمیزش و دخول انجام گیرد، با تحریکات جسمی و روانی، زن به اوج لذت برسد و همان حالاتی که بعد از آمیزش معمولًا در زنان روی می‌دهد مانند سستی بدن و ... پدید آید، آیا زن در این حالت جنب تلقی شده و غسل جنابت بر او لازم خواهد بود یا خیر؟

- چنانچه در حالت مذکور منی از او خارج شود جنب شده و غسل جنابت بر او لازم میشود.

س 124

- مدت یک سال است ازدواج کرده‌ام بعد از نزدیکی با شوهرم و انجام غسل، در موقع نماز صبح ترشحاتی از من خارج می‌شود که فکر می‌کنم 
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 41
مربوط به خودم نباشد آیا مجدداً باید غسل به جا آورم یا خیر و آیا این ترشحات نجس است یا نه؟

- اگر می‌دانید ترشحات مذکور بول نیست و یقین به منی بودن آن هم ندارید محکوم بطهارت است و غسل ندارد و اگر یقین به منی بودن آن دارید ولی مردد است بین منی مرد و منی خودتان نجس است ولی غسل واجب نیست.

س 125

- در بعضی مواقع که صحنه‌هایی شهوت‌انگیز می‌بینم (مثل عکسهای برهنه) مایعی لزج از من خارج می‌شود می‌خواستم ببینم آیا این مایع پاک است یا نه؟ (با استبراء یا بدون استبراء) اگر نجس است آیا تمام بدن نجس می‌شود یا فقط محل نجاست؟ (منظورم مسأله‌ای در توضیح المسائل است که در حالتی خاص عرق جنابت را نجس می‌داند).
اگر نجس است آیا جنابت است که غسل بخواهد یا اینکه فقط باید محل نجاست را تطهیر کرد؟
(و آیا می‌شود مواقعی جنابت باشد و مواقعی غیر از آن).

- در مورد سؤال اگر مایع لزج مذکور علامت منی نداشته باشد و بعد از استبراء باشد و احتمال اینکه بول باشد منتفی باشد پاک است و غسل هم لازم ندارد حتی وضو و غسل را هم باطل نمیکند ولی اگر استبراء نکرده باشید و یا احتمال بدهید که مایع مذکور بول باشد مایع مذکور محکوم به نجاست و مبطل وضو است و اگر علامت منی در آن باشد موجب غسل است ولی عرق آن نجس نیست.

س 126

- اگر که در طی ماه رطوبتی از رحم خارج شود در حالی که بعضی از نشانه‌های منی را داشته با این حال بدون غسل روزه گرفته و نماز خوانده. نماز و روزه‌اش صحیح است؟

- اگر یقین داشته که رطوبت خارج شده منی است باید غسل کند و نمازهائی را که با آن حال خوانده قضا کند و نسبت به روزه اگر با علم به منی بودن این را هم می‌دانسته که نباید با حال جنابت صبح کند غسل نکرده و روزه گرفته باید قضای روزه‌ها را نیز بگیرد و کفاره هم دارد ولی اگر شک دارد که رطوبت خارج شده منی است یا رطوبت دیگر نمازها و روزه‌ها صحیح است و نسبت به تشخیص منی در صورت شک به مسأله شماره 352 توضیح المسائل مراجعه نمائید.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 42

آیت‌الله العظمی حاج شیخ علی صافی گلپایگانی