[غسل]
و چون بنده بالغ و عاقل باشد و خواهد که نماز کند، پس اگر جنب شده و وقت نماز داخل شده باشد غسل جنابت میکند، و چنین نیت میکند که غسل جنابت میکنم از جهت مباح بودن این نماز و باقی نمازها و باقی چیزها که به سبب آن مباح میشود واجب قربة الی اللّه، و اگر قصد رضای خدا کند کافی است، یعنی قصد میکند که چون حق سبحانه و تعالی فرموده است اطاعت امر او میکنم، و اگر پیش از دخول وقت باشد قصد قربت میکند و بس، و قصد واجب و سنت نمیکند، و اگر قصد مباح بودن نماز مطلق
بیست و پنج رساله فارسی، متن، ص: 242
کند که هر نمازی که خواهد تواند کرد بهتر است.
و همچنین اگر وضو نداشته باشد وضو سازد، اگر وقت داخل شده باشد به قصد وجوب، و اگر پیش از وقت باشد به قصد قربت.
و همچنین اگر زنی حائض یا نفسا باشد و پاک شده باشد از خون، غسل حیض و نفاس را واقع میسازد، پس اگر بعد از دخول وقت باشد به قصد وجوب غسل میکند، و پیش از دخول وقت به قصد قربت، اگر نمازی در ذمت ایشان باشد غسل و وضو را به قصد نماز قضا واقع میسازند به قصد وجوب، و اگر علم به قضا نداشته باشد چنانکه گفتیم نیت میکند که غسل میکنم به جهت رفع حدث و مباح شدن نماز و هر چیز که به غسل مباح میشود قربة الی اللّه تعالی.
و چون غسل کند آب بر سر ریزد و تمام سر و گردن را بشوید و اگر مو داشته باشد آب به زیر مو میرساند، و اگر گوشش سوراخ داشته باشد أحوط آن است که آب به سوراخ گوش برساند، و مجرب است که سوراخ بهم نمیآید هر چند مدتها شده باشد، و آب به ته مو البته باید برسانید، و مشهور آن است که شستن مو در کار نیست، و اگر بشوید احوط است، و بهتر آن است زنان را که موهای بافته را بگشاید، خصوصا در غسل حیض و نفاس.
و چون از شستن سر و گردن فارغ شود بدن را میشوید. و احوط آن است که اول جانب راست را بشوید، و دیگر جانب چپ را. و بعد از غسل جنابت احتیاج به وضو نیست. و بعد از غسل حیض و نفاس و مس میت نیز در کار نیست و غسل کافی است، و لیکن اگر وضوئی احتیاطا پیش از غسل واقع سازد بهتر است به قصد قربت.
و اگر بعد از نیت به آب فرو رود کافی است، و این را غسل ارتماسی میگویند. و اگر روزه باشد باید که غسل ترتیبی به عمل
بیست و پنج رساله فارسی، متن، ص: 243
آورد و سر به آب فرو نبرد، و به هر حال غسل ترتیبی بهتر است.
و اگر در حمام اول سر و گردن را در میان آب بشوید، و آنچه از بدنش بیرون آب باشد بشوید، و آنچه اندرون آب باشد قصد شستن آن بکند و حرکت بدهد و دستی بمالد که آب به جانب راست همه جا برسد، و بعد از آن جانب چپ را به دستور بشوید خوب است. و اگر در شستن هر طرف پا را از آب بیرون آورد و آب بریزد یا داخل آب کند بهتر است.
و اگر در غسل ارتماسی بدن را أولا پاک سازد، و تخته را آب کشد، و بالای تخته رود و نیت کند، و هموار داخل آب شود بهتر است.