فوج

نماز جمعه

س 351

اشاره

- حکم نماز جمعه در زمان غیبت حضرت ولی عصر (ارواح العالمین له الفداء) چگونه است؟

ج

- به نظر حقیر در زمان غیبت در صورت خواندن نماز جمعه احتیاط واجب خواندن ظهر است ولی نظر به اینکه در حال حاضر خلوت ماندن نماز جمعه موجب ضعف مؤمنین در حفظ مواضع اسلامی است در حدّی که شوکت این مراسم محفوظ بماند مؤمنین شرکت نمایند.

س 352

اشاره

- وقت شروع نماز جمعه از اول زوال است تا چه موقع؟

ج

- وقت نماز جمعه از اوّل زوال است تا مدت زمانی که مکلّف با تحصیل شرائط بدون عجله آن را بتواند انجام دهد.

س 353

اشاره

- آیا خواندن نماز ظهر بعد از امام جمعه لازم است؟

ج

- شرکت در اقامه نماز جمعه بسیار خوب است ولی بنظر این جانب نماز جمعه بنابر احتیاط واجب کفایت از ظهر نمی‌کند. و اللّه العالم.

س 354

اشاره

- شرکت کنندگان در نماز جمعه نماز ظهر از آنها ساقط است یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال، بنابر احتیاط واجب باید نماز ظهر را هم بخوانند و چنانچه امام جمعه اکتفا به نماز جمعه کند باید نماز ظهر و عصر را خودشان بخوانند و رجاءً اقتدا جایز است ولی نباید به آن اکتفا شود.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 101

س 355

اشاره

- بنابر فتوی مرحوم آیت اللّه گلپایگانی قدس سرّه نماز جمعه کفایت از نماز ظهر نمی‌کند و مقلدین باید نماز ظهر را بنابر احتیاط واجب بخوانند همچنین در صورتی اقتداء به نماز عصر درست است که امام نماز ظهر خود را بجا آورد حال آیا باید مأمومین در صف جلو (بطوری که صف تشکیل شود) نیز بلند شوند و نماز ظهر را بخوانند تا نماز عصر مأمومین در صف بعد صحیح باشد؟

ج

- بلی اگر کسی بخواهد طبق احتیاطی که مرحوم آیت اللّه گلپایگانی قدس سره فرموده‌اند عمل کند باید در این جهت نیز رعایت احتیاط بنماید اگر مأمومین صف جلو نماز ظهر را احتیاطاً میخوانند در نماز عصر اقتدا بی‌اشکال است و اگر به مرجعی رجوع کرده که خواندن نماز ظهر را لازم نمیداند نمازش اگر چه صف جلو نماز ظهر را نخوانند بی‌اشکال است.

س 356

اشاره

- در هندوستان کارکنان اداره‌ها از جهت اینکه دولت غیر اسلامی است و برای خصوص نماز جمعه تعطیل نمی‌کند نمی‌توانند در وقت شرعی در نماز جمعه شرکت نمایند، شرکت نکردن آنها جائز است؟ آیا می‌توانند بعد از تعطیل اداره یک ساعت و نیم بعد از ظهر اقامه جمعه نمایند؟

ج

- در صورت اقامه نماز جمعه باید اوّل وقت خوانده شود و یک ساعت و نیم بعد از ظهر وقت نماز جمعه می‌گذرد و بنظر این جانب نماز جمعه در غیبت امام زمان أرواحنا فداه واجب نیست و کفایت از ظهر نمی‌کند.

س 357

اشاره

- امام جمعه می‌تواند مسافر باشد یا نه، در جائی که بی‌احترامی به نماز جمعه نباشد و خلاصه نز دیک نماز جمعه نباشد آیا می‌توان نماز ظهر و عصر را با جماعت خواند یا باید صبر کرد؟

ج

- امامت نماز جمعه برای مسافر محلّ اشکال است و نسبت بتأخیر نماز ظهر و عصر تا تمام شدن نماز جمعه اولی رعایت این جهت است لکن واجب نیست. و اللّه العالم.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 102

س 358

اشاره

- با توجّه به این که تعدادی از ائمّه محترم جمعه شهرستان‌ها، در قم ساکن می‌باشند و روزهای جمعه جهت برگزاری نماز جمعه، به محلّی که وطن آنها نیست مراجعه نموده و نماز عصر خود را با توجّه به فتوای مرجع تقلید خود کامل می‌خوانند، اگر نظر مرجع تقلیدِ مأمومین خلافِ نظر مرجع تقلید امام باشد، آیا اقتدا در این صورت صحیح است؟

ج

- در فرض سؤال، اقتداء صحیح نیست. و اللّه العالم.

س 359

اشاره

- شرکت در نماز جماعت و نماز جمعه‌ای که در عدالت امام شک دارم جهت تقیه از اداره متبوعه چه حکمی دارد؟

ج

- این مورد از موارد تقیه که موجب اکتفاء به عمل تقیه‌ای می‌شود نیست، اگر بطور صوری نماز خوانده‌اید باید خودتان نماز را فرادی یا با جماعت صحیح بخوانید. و اللّه العالم.

س 360

اشاره

- سوره‌های و الضحی و الم نشرح، فیل و ایلاف که در نماز حکم سوره واحده را دارند آیا در غیر نماز مثل خطبه جمعه هم این چنین است؟

ج

- در غیر نماز این حکم را ندارند.

س 361

اشاره

- خریدوفروش در روز جمعه مکروه است یا مباح؟ مسافرت در روز جمعه مکروه است یا مباح؟

ج

- معامله در وقت اقامه نماز جمعه و مسافرت قبل از اداء آن مکروه است.

س 362

اشاره

- استدعا می‌شود تعیین ساعت کنید خطبه نماز جمعه را و خود نماز جمعه از اوّل ظهر شرعی چقدر باید بکشد چقدر از ظهر بگذرد نماز جمعه ساقط است تا تمام بشود چقدر باید از ظهر بگذرد که اگر از آن وقت گذشت نماز جمعه ساقط است اگر امام جمعه‌ای اعتناء نکرد بعد از تعیین وقت نماز جمعه خواند مردم مسأله را نمیدانند امام جمعه معصیت کرده یا نه؟

ج

- اوّل وقت نماز جمعه زوال شمس است و هرگاه زمانی بگذرد که در آن مقدار از زمان، مکلّف تمکن داشت که تحصیل شرائط نماید مانند طهارت و اجتماع و غیر اینها بحسب عادت مردم با رفاهیت بدون سستی و بدون تعجیل، وقت آن تمام شده و چون این امور بحسب موارد و اشخاص، متفاوت است نمیتوان آن را با
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 103
ساعت معیّن کرد یادآوری می‌شود بنظر این جانب در عصر غیبت، بنابر احتیاط واجب نماز جمعه مجزی از نماز ظهر نیست و کسی که آن را می‌خواند باحتیاط واجب باید ظهر را بخواند را نیز بخواند. و الله العالم

س 363

اشاره

- امام در نماز جمعه رکوع را دو مرتبه انجام بدهد یا مأموم دو مرتبه اشتباهاً انجام دهد نماز باطل است یا اضافه رکوع مأموم در جمعه مثل نماز جمعه است.

ج

- اگر امام رکوع را دو مرتبه انجام دهد و یا مأموم عمداً یا اشتباهاً دو مرتبه انجام دهد، نماز جمعه باطل است بلی اگر مأموم سر از رکوع بردارد و ببیند هنوز امام در رکوع است و بقصد تبعیّت مجدّداً به رکوع رود و امام را در رکوع درک کند اشکال ندارد. والله العالم

آیت‌الله العظمی حاج شیخ علی صافی گلپایگانی