فوج

احکام خریدوفروش و مشاغل

شغلهای حرام

س 972

اشاره

- کسی که برای اهل کتاب که ذبیحه اهل کتاب را حلال می‌دانند و به کسانی که بین حلال و حرام فرق نمی‌گذارند از گوشت ذبیحه غیر اسلامی کباب درست می‌کند و می‌فروشد چه حکمی دارد و در صورت حرام بودن با قصد نان و سالاد کباب بفروشد چه حکمی دارد وکار کردن در این مغازه چه طور است؟
س 973- کسی که به اهل کتاب شراب می‌فروشد به قصد این که من شیشه می‌فروشم این چه حکمی دارد وکار کردن چه حکمی دارد؟

ج

- ذبیحه اهل کتاب حکم میته را دارد و فروختن میته و لو به اهل کتاب اشکال دارد و قصد نان و سالاد مجوّز آن نیست و همچنین فروختن شراب و لو به اهل کتاب جائز نیست و قصد شیشه مجوّز برای قرار دادن شراب در اختیار شراب‌خوار نمی‌شود.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 286

س 974

اشاره

- آیا خریدوفروش خرچنگ و کوسه جایز است یا نه؟ و خوردن آنها حلال است یا نه؟

ج

- خوردن خرچنگ و کوسه‌ماهی که ظاهراً فلس ندارد حرام است و فروش آنها نیز برای خوردن و لو به کافر جائز نیست ولی چنانچه گوشت آنها منافع دیگری داشته باشد مانند خوراک دام و طیور فروختن آنها و لو به مسلمانان اشکال ندارد.

س 975

اشاره

- دلّالهای معاملات ربوی که از مراجعین مضطر جهت این دلّالی وجوهی را دریافت می‌کنند آیا این وجوه حرام است؟ در صورت حرام بودن توسط حاکم شرع قابل استرداد است یا خیر؟

ج

- دلّالی گرفتن برای معاملات ربوی حرام است و پول گرفته شده باید به مالک پول مسترد شود.

س 976

اشاره

- حکم استفاده از ماهواره و خریدوفروش آن را بیان فرمائید.

ج

- خریدوفروش و استفاده مشروع- اگر مجتهد جامع الشرائط به ملاحظه مصالح مهمّه‌ای آن را ممنوع نکرده باشد- اشکال ندارد.

س 977

اشاره

- خریدوفروش وسایل سرگرمی منچ، شطرنج و کارت بازی (که در آن مشخصات بعضی از چیزها ذکر شده) چه حکمی دارد؟

ج

- شطرنج آلت قمار است و خریدوفروش آن جایز نیست ولی سایر اشیاء سرگرمی اگر آلت قمار و فساد و لهو نباشد مانعی ندارد.

س 978

اشاره

- حکم آلات موسیقی از جهت خریدوفروش و استعمال و نیز استماع را بیان فرمایید؟

ج

- خریدوفروش آلات موسیقی باطل و حرام است و استعمال آلات موسیقی نیز مانند استماع آن حرام است.

س 979

اشاره

- خریدوفروش مجسمه یا نقاشی، بعنوان آثار هنری، چه حکمی دارد؟

ج

- نسبت به نقّاشی اشکال ندارد و نسبت به مجسّمه ذی روح احتیاط در ترک است.
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 287

س 980

اشاره

- خریدوفروش مجسمه انسان و حیوان جهت تزیین کمد و صندلی و غیره و بکار بردن آن در منبت کاری چه صورتی دارد؟

ج

- به نظر این جانب خریدوفروش مجسّمه ذی روح بنابر احتیاط لازم حرام است.

س 981

اشاره

- آیا کار کسی که سحر ساحر را باطل می‌کند و شخصی را نجات می‌دهد حرام است یا خیر؟

ج

- ابطال سحر اشکال ندارد. و اللّه العالم.

س 982

اشاره

- افرادی در شهر ما هستند که می‌گویند دعانویس هستیم و بیماران و افرادی که دستشان از همه جا بریده شده است پیش این گروه میروند اولًا آیا چنین چیزی در اسلام وجود دارد؟ ثانیاً اگر کارشان بی‌اصل است وظیفه مسلمانان در قبال آنها چیست؟

ج

- شما در بر نامه‌های دعائی به کتابهای معتبر مثل مصباح شیخ طوسی- علیه الرحمه- و کتابهای سید بن طاوس و خصوصاً صحائف سجادیه (صحیفه کامله و صحیفه ثانیه و ثالثه و رابعه) و کتاب دعاء بحار و مفاتیح الجنان مراجعه نمائید.

س 983

اشاره

- زنان یا مردانی کنار خیابانها و پیاده‌روها نشسته برای مردم فال می‌گیرند و به اشخاص می‌گویند گذشته شما چه بوده و آینده شما چگونه خواهد بود آیا کار آنها مشروعیت دارد یا نه و آیا مراجعه به آنها و پول دادن به آنها جایز است یا نه؟

ج

- عمل مذکور جائز نیست و پول دادن در مقابل آن تضییع مال و گرفتن پول هم اکل مال به باطل و حرام است.

س 984

اشاره

- بعضی اشخاص جهت جلب رزق (افتادن ماهی در تور ماهیگیری) از طریق سحر وارد می‌شوند آیا این کار جایز است یا نه؟

ج

- سحر کردن شرعاً حرام است.

س 985

اشاره

- حکم احضار ارواح را بیان فرمائید؟

ج

- احضار ارواح حرام است. و اللّه العالم 
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 288

س 986

اشاره

- نظر حضرت عالی در مورد شعبده‌بازی چیست؟

ج

- شعبده‌بازی عبارت است از این که شعبده‌باز غیر واقع را بسبب سرعت حرکات بصورت واقع نشان می‌دهد و این عمل شرعاً حرام است. و اللّه العالم

س 987

اشاره

- در مجالس عروسی اشخاصی به عنوان شعبده‌باز و تردست عمل غیر واقعی را واقعی نشان می‌دهند بوسیله حرکات سریع دست، ساعتی مردم را به خود مشغول نموده و در مقابل مبالغی دریافت می‌کنند. آیا وجهی را که آنها می‌گیرند مالکند؟

ج

- عمل اشخاص مذکور و وجهی که در مقابل این عمل می‌گیرند و همچنین پول دادن در مقابل اینگونه اعمال اشکال دارد و احتیاط در ترک آنها است.

س 988

اشاره

- اشخاصی که در این مجالس می‌نشینند و این بازیها را تماشا می‌کنند نشستن و تماشا کردن آنها جایز است؟

ج

- اگر به منظور تماشای شعبده‌باز باشد اشکال دارد و اگر برای شرکت در مجلس غرض مشروع عقلائی داشته باشند و اتفاقاً این عمل را مشاهده کنند اشکال ندارد مگر این که صدق مجلس معصیت کند که در این صورت هم اشکال دارد و باید مجلس را ترک کنند.

س 989

اشاره

- گاهی تلویزیون اقدام به پخش این حرکات می‌نماید تماشای آن جایز است یا خیر؟

ج

- چنانچه از مصادیق شعبده باشد حکم مسأله قبل را دارد.

س 990

اشاره

- در بازیهای سیرک و بندبازی پول دادن به بهای بلیط جهت تماشا جایز است یا نه؟

ج

- اتلاف مال و تبذیر است جایز نیست.

س 991

اشاره

- در بازیهای موتور سواری مانند کره مرگ و دیوار مرگ خرید بلیط جهت تماشا جایز است یا نه؟

ج

- اتلاف مال و تبذیر است جایز نیست.

س 992

اشاره

- زن آرایشگر می‌داند اگر عروس را آرایش کند، او حتماً خودش را به 
جامع الاحکام، ج‌1، ص: 289
نامحرم نشان می‌دهد آیا آرایشگر کار حرامی مرتکب شده و اجرت را مالک نمی‌شود آیه شریفه تعاون بر اثم «و لا تعاونوا علی الاثم و العدوان» شامل او می‌شود؟

ج

- کار او حرام نیست و اجرت را مالک می‌شود.

س 993

اشاره

- استفاده از نام هنرپیشه‌های مبتذل یا غیر مسلمان برای تبلیغ کالا چه حکمی دارد؟ خرید این نوع کالاها جایز است یا نه؟

ج

- جائز نیست ولی خرید آن نوع کالا اشکال ندارد یادآوری می‌شود اکثر این امور که مانند گذشته بنام هنر معرّفی می‌شود با متانت و کرامت انسانی منافات دارد و یک انسان با هدف اعمّ از زن و مرد بتقلید از دنیای امروز وقت خود را در این کارها که غالباً منفک از تبعات مضرّه اخلاقی هم نیست صرف نمی‌کند.

جامع الاحکام، ج‌1