فوج

روابط زناشوئی

احکام نشوز_حضانت_نفقه_شیر دادن

س 1322

اشاره

- اگر زن در ایام حیض باشد و مرد اجباراً با وی در ایام حیض آمیزش نماید آیا موجب کفّاره می‌شود؟ و مقدار و کیفیّت کفّاره چگونه است و کفّاره به عهده چه کسی می‌باشد؟

ج

- در ایام حیض نزدیکی شوهر با زن حرام است و از جهت کفاره چنانچه ایام حیض به سه قسمت مساوی تقسیم شود اگر شوهر در قسمت اوّل نزدیکی کند مستحب بلکه احوط است که 18 نخود طلا کفّاره به فقیر بدهد و اگر در قسمت دوّم نزدیکی کند 9 نخود و در قسمت سوم 5/ 4 نخود و اگر شوهر با زور و اجبار این معصیت را بنماید زن گناهکار نیست.

س 1323

اشاره

- اگر زنی در حال حیض بعقد مردی درآید و در همان حیض هم شوهر با او همبستری کند با توجه به اینکه زن می‌دانسته شاید اشکالی در کار باشد ولی به ملاحظه شوهر اطلاع نداده آیا اشکالی در عقد هست یا نه آیا کفاره بر زن هست یا نه تکلیف این زن چیست؟

ج

- در مورد سؤال چنانچه زن مذکور در عدّه نبوده ازدواج او در حال حیض اشکال ندارد ولی همبستر شدن در حال حیض حرام است اما عقد را باطل نمی‌کند و نسبت به کفاره هم‌بستر شدن در حال حیض به مسأله شماره 458 توضیح المسائل مراجعه نمائید.

س 1324

اشاره

- زن من با توجه به دردی که در دست و کمر دارد به علت روماتیزم و با توجه به میل ایشان به قضا نشدن نمازشان، همیشه اجازه جماع در شب و یا در وقتی که من میل دارم به من نمی‌دهد، به همین علت ما درگیری داریم و هر چند
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 32
ایشان را تهدید به ازدواج دوم و غیره کردم مؤثر واقع نشده است من باید چه کار کنم؟

ج

- وظیفه شرعی زوجه تمکین از زوج است و حسن شوهرداری تا آنجا فضیلت دارد که جهاد زن شمرده شده و برای او اجر جهاد دارد بنابراین یک بانوی مؤمنه‌ای که در انجام وظائف اسلامی اهتمام دارد و به عبادات مستحبه نیز توفیق می‌یابد باید به اطاعت امر خدا و روابط همسری با شوهرش کمال اهمیّت را بدهد و از معصیت نشوز و خودداری از اداء حقوق شوهر بپرهیزد و برای اداء مستحب مرتکب حرام و مخالفت شوهر نشود و حتی اگر در صورت اطاعت از شوهر نتواند نماز واجب را با غسل به جا آورد معذور از غسل باشد نباید از اطاعت شوهر خودداری نماید زیرا تیمم بدل از غسل برای او کافی است بدیهی است مرد هم مناسب است که در این جهت بطور متعارف رفتار کند و حسن معاشرت با همسر را رعایت نماید.

س 1325

اشاره

- وطی همسر دبراً چه حکمی دارد؟

ج

- احوط بدون رضایت زوجه ترک است.

س 1326

اشاره

- زنی که شوهرش عنّین است، در زمانی که شوهر او را به ملاعبه می‌طلبد آیا می‌تواند به بهانه اینکه شوهر عنن دارد از ملاعبه سرباز زند و اطاعت نکند؟

ج

- عنن زوج مجوز تخلف زوجه از تقاضای ملاعبه توسط زوج نمی‌شود.

س 1327

اشاره

- مردی که عنین است آیا می‌تواند همسر خود را با شی‌ء خارجی جنب نماید؟

ج

- زوجه می‌تواند با هر نقطه از بدن زوج خود را جنب نماید اما جواز استفاده از اشیاء خارجی توسط زوج محل اشکال است.

س 1328

اشاره

- آیا بوسیدن زوجه و یا انجام عمل جنسی در حضور زوجه دوم و یا انجام این اعمال با هر دو در یک زمان جایز است؟

ج

- در مورد سؤال بوسیدن اشکال ندارد ولی جماع کراهت دارد البته نگاه 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 33
کردن زوجه به عورت زوجه دیگر حرام است. و اللَّه العالم.

س 1329

اشاره

- زن و شوهری پای فیلم سکسی ویدئو می‌نشینند و فیلم را می‌بینند و تحریک می‌شوند و عمل زناشوئی انجام می‌دهند چه صورت دارد؟

ج

- مشاهده اینگونه فیلمها برای همه حرام است. و اللَّه العالم

س 1330

اشاره

- اگر شخصی با خود بازی کند اما هنگام خروج منی از خروج آن جلوگیری نماید و منی خارج نشود، آیا این عمل حرام است؟

ج

- حرام است.

احکام نشوز

س 1331

اشاره

- در ذیل مسأله حق امتناع زوجه از تمکین تا دریافت مهر حالّ خود قبل از دخول قیودی را ذکر کرده‌اند و من جمله فرموده‌اند: حق مطالبه مهر برای زوجه زمانی است که وی مهیا بر تمکین باشد و عذر شرعی و عادی از قبیل احرام و حبس نداشته باشد امّا در موردی که زوجه عذر شرعی و یا عقلی نداشته و امتناعش از تمکین به خاطر دریافت مهر و استیفاء حق شرعی خود نباشد بلکه عصیاناً تمکین نکند مطلبی صریحاً نفرموده‌اند فقط مرحوم صاحب جواهر- پس از نقل کلام که مسأله را مشکل دانسته و صریحاً اظهار نظری نکرده‌اند- فرموده‌اند در این مورد زوجه حق مطالبه مهر نداشته و ناشزه محسوب می‌گردد خواهشمند است نظر مبارک را در این مورد و نیز مراد از تمکین را از حیث اختصاص به دخول یا شمول آن نسبت به سایر استمتاعات بیان فرمایید.

ج

- در موردی که زوجه به جهتی غیر از عذر شرعی و دریافت مهریه از تمکین خودداری کند ناشزه محسوب می‌شود. و تمکین علاوه بر دخول بنابر احتیاط شامل سایر تمتّعات نیز می‌گردد. و اللَّه العالم.

س 1332

اشاره

- بعد از عقد نکاح آیا زن در صورت اعسار زوج از پرداخت مهریه، می‌تواند بخاطر دریافت مهریه تمکین ننماید و در صورت جواز آیا تمکین فقط منحصر است به بضع، یا سایر استمتاعات را هم شامل است؟ آیا عدم تمکین 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 34
مصداق نشوز است؟

ج

- در صورتی که مهریه حال باشد زوجه قبل از اخذ مهریه می‌تواند از تمکین نسبت به همه استمتاعات اعم از دخول و غیره ممانعت نماید و عدم تمکین جهت اخذ مهریه نشوز محسوب نمی‌شود. و الله العالم

س 1333

اشاره

- در دوران نامزدی و در فاصله بین عقد و عروسی که گاهی چندین ماه طول می‌کشد، دختر بیشتر در خانه پدرش بسر می‌برد آیا احکام مربوط به لازم بودن اطاعت از شوهر در این مدت بر او صدق می‌کند یا اینکه این امر مختص به بعد از عروسی و شروع زندگی رسمی است؟

ج

- پس از اجرای عقد، اطاعت زن از شوهر لازم میشود اگر چه دختر هنوز در خانه پدر باشد.

س 1334

اشاره

- اگر خانمی در عقد دائم وظایف زناشوئی را انجام دهد و در مواقعی که شوهر در منزل نیست بدون اجازه او بخواهد به تدریس یا خیاطی بیرون منزل برود چه صورت دارد (ناگفته نماند شوهر این امور را اجازه نمی‌دهد)؟

ج

- اگر زن در عقد نکاح، شرط اشتغال به تدریس یا خیاطی در خارج منزل را نکرده باشد شوهر حق ممانعت دارد و در این صورت خروج زن بدون اجازه شوهر معصیت است.

س 1335

اشاره

- احتراماً معروض میدارد همسر این جانب مدت سه سال و نیم است خانه خود را بی‌هیچ دلیل و بدون هیچ‌گونه رضایت این جانب به همراه تنها فرزندمان ترک کرده و تاکنون در خانه پدرش بسر می‌برد و این در حالی است که هیچ‌گونه مشکل مالی، جسمانی و انحرافات اخلاقی و یا فکری متوجه این جانب نمیباشد. آیا ایشان بدون رضایت این جانب خانه‌اش را ترک گفته ناشزه است یا نه؟

ج

- در فرض سؤال زوجه ناشزه محسوب می‌شود و استحقاق نفقه و کسوه را از زوج ندارد. و اللَّه العالم.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 35

س 1336

اشاره

- زوجه بدون اجازه زوج منزل شوهرش را ترک کرده و فعلًا در منزل پدرش می‌باشد پدر و مادر کراراً در زندگی زوجین دخالت نموده و مانع از ادامه زندگی طرفین می‌باشد و همسر با القاء پدر و مادرش از زوج اطاعت نمی‌کند، مادامی‌که زن در منزل پدرش باشد حق نفقه دارد یا نه؟ و ثانیاً زوجه ناشزه محسوب می‌شود یا نه؟

ج

- به طور کلی چنانچه زوجه بدون عذر شرعی به منزل زوج نرود ناشزه است و در صورت نشوز نفقه‌اش بر شوهر واجب نیست. و اللَّه العالم.

س 1337

اشاره

- آیا زن می‌تواند از شوهر خود (بعد از گذشت چند سال) تقاضای بچه کند؟

ج

- اگر منظور این است که شوهر می‌گوید بچه نمی‌خواهم وزن تقاضای بچه می‌کند اصل تقاضا اشکال ندارد ولی الزام‌آور نیست. و اللَّه العالم.

س 1338

اشاره

- زنی که شوهر او در خانه نیست او از خانه شوهر به دیگران کمک و از خانه شوهر در تمام کارهای بیرون از خانه شرکت می‌کند در حالی که شوهر از 1 الی 4 هفته در خانه نیست وظیفه این زن نسبت به شوهر چیست آیا می‌تواند موارد بالا را انجام دهد؟

ج

- باید آنچه را به دیگران کمک می‌کند با اجازه شوهر باشد و خروجش از منزل نیز محتاج به اجازه شوهر است.

احکام نفقه

س 1339

اشاره

- به زنی که شوهرش فوت کرده نفقه میرسد یا خیر؟

ج

- پس از فوت شوهر، زوجه دائمه از او ارث می‌برد و لکن در زمان عده وفات حق نفقه ندارد.

س 1340

اشاره

- اگر زوجه در ضمن عقد نکاح با شوهر خود شرط نماید که نفقه مرا مثلًا روزی یکصد تومان پول نقد پرداخت نمائید و شوهر نیز به این قرارداد عمل می‌کند ولی بعد از چند سال مبلغ قید شده کفایت از نفقه زوجه را نمی‌کند، آیا
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 36
زوجه می‌تواند بیشتر از مبلغ تعیین شده در ضمن عقد را از شوهر خود مطالبه نماید یا نه؟

ج

- در مورد سؤال در صورت عدم کفایت مبلغ مذکور از نفقه زوجه، زوج باید، بمقدار کفایت نفقه زوجه را تتمیم نماید. و اللَّه العالم.

س 1341

اشاره

- دختری که شوهر کرده ولی با شوهر توافق ندارد و حقوق و نفقه چون تصرف ننموده نمی‌دهد آیا نفقه و چیز دیگری به آن دختر شرعاً بدهکار میباشد یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال که زوج توافق ندارد اگر زوجه تمکین دارد نفقه خود را از زوج طلبکار است و می‌تواند تمام مهر خود را از زوج مطالبه نماید و اگر زوج قبل از دخول او را طلاق بدهد زوجه بیش از نصف مهر طلبکار نیست. و اللَّه العالم.

س 1342

اشاره

- مردی به علت بچه‌دار نشدن دختر نوزادی را از یکی از زایشگاههای تهران بعنوان فرزندی قبول می‌کند. حقیقت امر را به مسئول زایشگاه نمی‌گویند و با موافقت مادر بچّه، نوزاد را تحویل گرفته و بدون رعایت مقررات ثبت احوال اقدام به گرفتن شناسنامه برای بچّه بنام خود می‌کند و از طریق شیر دادن بوسیله محارم، دائی رضائی بچه و علی الظاهر طبق شناسنامه پدر او می‌شود. سن بچه در حال حاضر به 13 سال رسیده است و از لحاظ نفقه، حفاظت و سایر مسائل عاطفی، تربیتی، ناموسی بلا تکلیف مانده است. از پیدا کردن پدر و مادر واقعی بچه از طرفی مأیوس شده‌اند و از طرفی ایجاد مفسده می‌شود. مرد بعلت عدم برگشت همسرش و از هم پاشیدن زندگی‌اش حاضر به پرداخت نفقه نیست و می‌گوید من پدر واقعی و نسبی‌اش نیستم که نفقه بر من واجب باشد. زن هم می‌گوید طبق شناسنامه تو پدرش هستی باید خرجی‌اش را بدهی. خواهشمند است نظر شارع مقدس اسلام را در این مورد مرقوم فرمائید.

ج

- اگر بطور شرعی در مورد کودک تعهدی داده باشند باید بنحوی که تعهّد داده‌اند عمل نمایند بلی اگر تعهّد نکرده باشند مسئولیّتی ندارند. و اللَّه العالم.

س 1343

اشاره

- شخصی زوجه خود را در مقابل بذل مبلغ پنجاه هزار تومان طلاق 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 37
خلعی داد از جناب عالی خواهشمند است که بیان فرمائید نفقه زن در ایّام عده چطور می‌شود؟

ج

- در مورد سؤال چنانچه زوجه از زوج خود حمل نداشته باشد در ایام عده طلاق خلع حق نفقه بر زوج ندارد. و اللَّه العالم.

س 1344

اشاره

- شوهرم مدت یک سال است فرزندانم را برداشته به کشور افغانستان فرار کرده و مرا بدون سرپرست و بدون خرجی گذاشته از نظر شرع مقدس اسلام تکلیف من چیست؟

ج

- به طور کلّی در صورتی که زوج نفقه زوجه را ندهد زوجه می‌تواند به حاکم شرع جامع الشرائط مراجعه کند تا حاکم شرع زوج را و ادرار نماید که یا نفقه بدهد و یا او را مطلّقه نماید. و اللَّه العالم.

س 1345

اشاره

- مخارج اولاد تا چند سال بر پدر واجب است بعضی فرزندان می‌خواهند درس بخوانند آیا تا پایان تحصیلات، پدر باید هزینه تحصیلات آنها را بدهد یا نه؟

ج

- مخارج لازمه فرزند مانند لباس و خوراک تا موقعی که خودش متمکن از تأمین اینگونه مخارج نباشد بر پدر واجب است چه فرزند بچه باشد و چه جوان و یا پیر مگر اینکه پدر خودش متمکن نباشد و اما مخارج دیگر نظیر ادامه تحصیل بر پدر واجب نیست.

س 1346

اشاره

- آیا ساختمان فرزند جزء نفقه پدر قرار می‌گیرد یا خیر؟

ج

- در صورتی که واجب النفقه قدرت بر تهیه مسکن نداشته باشد و کسی که باید نفقه او را بدهد قادر باشد باید مسکن را نیز تهیه کند هر چند به نحو اجاره و غیره و تفصیل نفقات در وسیلة النجاة: (القول فی نفقة الأقارب) مسأله 1 و 2 و 8 مذکور است! توضیح اینکه: تهیه مسکن فقط نسبت به خود واجب النفقه لازم است نه زوجه تحت تکفّل او. و اللَّه العالم.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 38

حضانت

س 1347

اشاره

- پدری در محضر دادگاه اذن در حضانت دختر کبیر خود را به مادر مطلّقه وی داده است آیا رجوع پدر از اذنِ داده شده جایز است یا خیر؟

ج

- بطور کلّی حضانت فرزند با بلوغ و رشد او منتفی میشود و پدر و مادر حق حضانت او را ندارند و اختیار زندگی با هر کدام از پدر و یا مادر با خود فرزند است.

س 1348

اشاره

- پس از فوت پدر، آیا مادر در قبال حضانت فرزندان صغیر متوفی می‌تواند از جد پدری مطالبه اجرت نماید یا خیر؟ و آیا حق‌الزحمه حضانت اطفال صغیر به او تعلق می‌گیرد یا خیر؟

ج

- حق حضانت اطفال بعد از فوت پدر با مادر است تا موقعی که مکلّف شوند و بعید نیست بتواند در مقابل آن اجرت بگیرد پس اگر اطفال خودشان اموالی دارند می‌تواند اجرت خود را با اجازه جدّ پدری از اموال آنها بر دارد و اگر مالی ندارند می‌تواند از جدّ پدری مطالبه کند و در هر صورت احتیاط در ترک اجرت گرفتن است.

س 1349

اشاره

- آیا پدر شرعاً مجاز است که مادر مطلّقه را از دیدار فرزندش که تحت حضانت پدر است محروم کند؟

ج

- اگر مفسده و ضرری برای فرزند نداشته باشد جایز است ولی بدون وجود مصلحت لازم خلاف انصاف و دور از اخلاق مؤمن است.

س 1350

اشاره

- آیا مادر شرعاً بدون اذن پدر می‌تواند کاری را برای فرزند (چه در حضانت مادر باشد و چه پدر) انجام دهد، مثلًا آیا می‌تواند بدون اذن پدر گوش دختر را سوراخ کند (برای گوشواره) و یا سر او را اصلاح کند و یا تصرفاتی مانند آن؟

ج

- اگر تحت حضانت مادر نباشد بدون اذن پدر جایز نیست و اگر تحت حضانت مادر است کارهائی مانند اصلاح سر و حفظ نظافت او داخل در حضانت است و جایز است ولی سوراخ کردن گوش او بدون اذن پدر جایز نیست.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 39

س 1351

اشاره

گرفتن اولاد از مادر وقتی که حضانت با پدر است در صورتی که موجب مشقت غیر قابل تحمل برای مادر باشد یا باعث عدم رشد روانی فرزند شود یا هر دو در عسر و حرج بیفتند جایز است یا نه؟

ج

- در صورتی که جدا کردن فرزند از مادر برای فرزند مفسده و ضرر داشته باشد نباید او را از مادر جدا کنند.

س 1352

اشاره

- شخصی نوه دختری خود را نزد برادرزاده‌اش در سن صغیری گذاشته است حالا دختر به سن بلوغ رسیده است. اگر این مادر بزرگ بخواهد نوه خود را به نزد خودش ببرد آیا پسر برادر حق مطالبه مصرف خویش را دارد یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال اگر برادرزاده تبرعاً مخارج دختر را پرداخته باشد حق مطالبه از غیر ندارد و اگر به امر مادر بزرگ خرج کرده و قصد مجانی نداشته می‌تواند از مادر بزرگ مطالبه نماید.

احکام شیر دادن

س 1353

اشاره

- آیا مادر می‌تواند بعد از دو سال شیر به بچه‌اش بدهد یا خیر و در صورت منع آیا حرام است یا مکروه؟

ج

- شیر دادن بیشتر از دو سال حرام نیست ولی مذموم است.

س 1354

اشاره

- اگر زنی بچه دخترش را شیر دهد دخترش بر شوهرش حرام است، آیا شیر کامل و همراه با شرایطش منظور است یا یک مرتبه شیر دادن هم نشر حرمت می‌کند و همچنین شیر دادن که باعث حرمت است در صورتی است که قبل از 2 سال باشد آیا منظور 2 سال شمسی است یا 2 سال قمری؟

ج

- منظور شیر کامل است و کمتر از آن اثری ندارد و منظور از دو سال مذکور، سال قمری است.

س 1355

اشاره

- پسری از خانمی شیر خورده است خواهر این پسر می‌تواند با پسر آن زن شیر دهنده ازدواج بکند یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال، ازدواج آن دو اشکال ندارد.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 40

س 1356

اشاره

- چنانچه زن بی‌شوهری که شیر داشته باشد به اختیار خودش پسری را با شیر پستان خود قبل از اینکه دو سالش تمام شود شیر بدهد. آیا همین پسر می‌تواند با همین زن بی‌شوهر عقد دائم بکند یا خیر؟

ج

- رضاعی که موجب محرمیت است آنست که شیر را از پستان زنی بخورد که بواسطه حمل شیر دار شده است و در فرض سؤال که زن بدون شوهر شیر داده محرمیت حاصل نشده است.

س 1357

اشاره

- اگر زن مقلد شخصی است که ده مرتبه شیر دادن را موجب حرمت در رضاع میداند و مرد مقلد کسی است که 15 مرتبه شیر دادن را موجب نشر حرمت میداند در این فرض اگر مادر زن نوه دختری خود را ده مرتبه شیر داده باشد تکلیف شرعی زوجین چه خواهد بود؟

ج

- در فرض سؤال احوط و اولی این است که زوج، او را طلاق دهد و دیگر با او ازدواج نکند و اگر نخواهد او را طلاق بدهد باید زوجین مراجعه به حاکم شرع جامع الشرائط بنماید و طبق آنچه حاکم شرع در مقام قضاوت حکم می‌کند عمل کنند. و اللَّه العالم.

س 1358

اشاره

- در فرض سؤال قبل اگر مقلّد زوج حکم را نافذ نداند و به حاکم شرع جامع الشرائط مراجعه نمودند و حاکم هم ده مرتبه شیر دادن را موجب نشر حرمت در رضاع دانست وظیفه شرعی زوجین چه خواهد بود؟

ج

- حکم مجتهد جامع الشرائط در مرافعات و دعاوی باجماع نافذ است مع ذلک در این صورت زوج با وجود حکم حاکم در مواردی که امتناع از اداء حقوق زوجه موجب ردّ حکم حاکم نمی‌شود باید بوظیفه شرعی شخصی خود عمل کند. و اللَّه العالم.

س 1359

اشاره

- احتراماً به اطلاع می‌رساند که این جانب در سن دوماهگی مادرم را از دست دادم و بعد از آن از سینه مادربزرگم که مادر پدرم می‌باشد شیر خوردم و شیر خوردن از سینه مادربزرگم تا موقعی بود که مرا از شیر گرفتند، یعنی شیر کامل از سینه مادربزرگم خورده‌ام در آن موقع مادربزرگم فرزندی روی دست 

جامع الاحکام ؛ ج‌2 ؛ ص41
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 41
داشت و آن هم از سینه مادرش شیر می‌خورد حال می‌خواهم بدانم که دختر عمویم که دختر پسر مادر بزرگم است بر من حلال است یا خیر. (در ضمن موقعی که من از سینه مادر بزرگم شیر می‌خوردم، دختر عمویم هنوز بدنیا نیامده بود یعنی عمویم ازدواج نکرده بود)؟

ج

- در مورد سؤال ازدواج شما با دختر مذکوره صحیح نیست.

س 1360

اشاره

- اگر مادر زن نوه دختری خود را با شرائطی که در رضاع گفته شده شیر کامل بدهد با توجه به اینکه علم دارد این شیر دادن موجب حرمت دخترش به شوهر خواهد شد و جدائی زن از شوهر موجب ناراحتی داماد می‌شود آیا در فرض سؤال جائز است مادر زن به نوه دختری خود شیر دهد یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال جائز نیست مادر زن نوه دختری خود را شیر دهد. و اللَّه العالم.

س 1361

اشاره

- خانمی به نوه دختری خودش شیر داده است حال بعد از 30 سال که صاحب فرزندان زیادی شده‌اند مثلًا 8 الی 9 تا فرزند فهمیده‌اند که به همدیگر حرام می‌باشند و باید از هم جدا شوند ولی خانواده او و فرزندانش ناراحت هستند در این رابطه اگر می‌شود راهنمائی فرمائید در ضمن تکلیف بچه‌ها چه می‌شود؟

ج

- در مورد سؤال چنانچه شیر خوردن بمقداری بوده که باعث نشر حرمت هست دختر بانوی مذکوره به شوهرش حرام ابدی است و باید از یکدیگر جدا شوند و محتاج بطلاق نیست ولی چون بعداً زوجین حکم و یا موضوع را فهمیده‌اند اولاد آنها که در خلال این مدت بوجود آمده‌اند در حکم حلال زاده هستند و از آنها ارث می‌برند ولی اگر شک داشته باشید که شیر خوردن بقدری که شرعاً موجب نشر حرمت می‌شود بوده یا نه و طریق شرعی هم برای اثبات آن در بین نیست به ازدواج دختر مرضعه با شوهرش ضرر نمی‌زند و بقوت خود باقی است و تفصیل مسأله را در رساله ملاحظه نمائید.

س 1362

اشاره

- بانوئی، نوه دختری خود را چند ماه شیر داده است، آیا در این صورت داماد این بانو با دختر او (یعنی پدر و مادر طفل شیر خوار) با هم،
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 42
نامحرم می‌شوند؟
و آیا خود این بانوی شیر دهنده (که مادر بزرگ طفل شیر خوار حساب می‌شود) با شوهرش (که پدر بزرگ طفل است) نامحرم می‌شوند؟

ج

- در فرض سؤال، چنانچه شیر کامل با شرائطی که در رساله ذکر شده داده باشد پدر و مادر طفل به همدیگر حرام میشوند ولی پدر بزرگ طفل و مادر بزرگ او به همدیگر حرام نمی‌شوند.

س 1363

اشاره

- بانوئی از دنیا رفته است و خواهر وی جای او را گرفته، یعنی با شوهر خواهرش ازدواج کرده است، سپس فرزند دختر خواهرش را (یعنی نوه دختری خواهرش را) چند ماه شیر داده، پدر و مادر طفل شیر خوار با هم نامحرم می‌شوند؟
و آیا پدر بزرگ و مادر بزرگ، یعنی خاله مادر طفل شیر خوار (که دایه و شیر دهنده این طفل بوده) با شوهرش- که قبلًا شوهر خواهرش بوده- نامحرم می‌شوند؟

ج

- در فرض سؤال، چنانچه خواهری که جای خواهر فوت شده را گرفته شیرش از شوهر فعلی (پدر دختر خواهر) باشد پدر و مادر طفل شیر خوار به همدیگر حرام می‌شوند ولی اگر شیر از شوهر قبلی او باشد، یا دختر خواهرش دختر شوهر فعلیش نباشد، پدر و مادر طفل به همدیگر حرام نمی‌شوند و در هر دو صورت پدر بزرگ و نامادری به هم حرام نمی‌شوند.

س 1364

اشاره

- اگر خاله نوه خواهر خود را اشکال ایجاد می‌شود یا خیر؟

ج

- در فرض سؤال، آن بچه فرزند رضاعی مرضعه محسوب است، و با فرزندان مرضعه نمی‌تواند ازدواج کند. و اللَّه العالم.

س 1365

اشاره

- از زوجینی که چندین سال است ازدواج نموده‌اند و بچه دار نشده‌اند و پزشکان متخصص حاذق به آنها پاسخ منفی داده‌اند چون خیلی آرزوی فرزند دارند پسری یا دختری نزد خود آورده و به عنوان فرزند آن را بزرگ می‌کنند. آیا بعد از بلوغ که طفل مزبور نسبت به زوجین نامحرم می‌شود تکلیف زوجین 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 43
چیست و چنانچه کسی مایل به این کار باشد ابتداءً چه وظائف شرعی را باید انجام دهد؟

ج

- در فرض سؤال طفل مذکور بر زوجین نامحرم است به این معنی اگر پسر باشد بر زوجه نامحرم است و اگر دختر باشد بر زوج بلی در صورتی که طفل قبل از دو سالگی از شیر خواهر و یا از شیر زوجه برادر به مقدار رضاع محرّم شیر بخورد محرمیّت نسبت به کسی که خواهرزاده و یا برادر زاده رضاعی او شده حاصل می‌شود و در هر صورت آن طفل از آن زوجین ارث نمی‌برد. و اللَّه العالم.

جامع الاحکام، ج‌2