رادیو و تلویزیون
أحکام رادیو و تلویزیون
فیلم و سینما
رادیوهای بیگانه
س 1603
اشاره
- نظر شما درباره برنامههای تلویزیون و رادیو چیست؟
ج
- برنامهها مختلف است بعضی از آنها اسلامی و بیاشکال است مثل برنامههای قرآنی و اذان و اخلاقیات و سخنرانیهای مذهبی که اشخاص شناخته شده و مورد اعتماد ایراد مینمایند و خلاصه آنچه در چهارچوب تعالیم اسلام موجب تقویت وجدان دینی و معرفت و آگاهی افراد بجریانهای سیاسی و دامهای ابلیسی و انحرافی دشمنان اسلام باشد و سبب شناخت بیشتر انسان نسبت به دین و زندگی سالم و آزاد و ترقی دنیا و آخرت و اینگونه امور گردد و حس استقلال اسلامی و فروتن نبودن در برابر کفار و مستکبرین را تقویت نماید چنان که برنامههای خبری و علمی آن نیز اشکال ندارد و کلا آنچه در مسیر تربیت و توسعه بینش افراد باشد مفید است لکن باید از بخشهائی از آن که متضمن غنا و ساز و آواز و استعمال آلات طرب و به اصطلاح موسیقی و لو سنتی باشد اجتناب نمود.
س 1601
اشاره
- نگاه کردن به فیلمها و صحنههای تلویزیون و ویدئو که جز اتلاف
جامع الاحکام، ج2، ص: 138
وقت فایدهای بر او نیست آیا جایز است یا داخل در «عمره فی ما أفناه» میگردد؟
ج
- این فیلمها اگر قبیح و موجب فساد و اختلاف باشند مسلماً پخش آنها و نظر به آنها حرام است و بقیه هم اگر ضرری جز اتلاف وقت و عمر عزیز نداشته باشند برای اینکه شخص عاقل خود را به آن مشغول نکند و بیهوده عمر را تلف ننماید و مداومت و استمرار و اعتیاد به آن پیدا نکند برای لزوم اجتناب از آن کافی است و یکی از مواردی که بر حسب بعض احادیث روز قیامت انسان به غبن خود آگاه میشود از آن روز یوم التغابن نامیده شده همین ساعات عمر است که میبینید بیحاصل از دستش رفته است و مصداق «ان الانسان لفی خسر» شده است.
س 1605
اشاره
- آهنگهایی که از تلویزیون و رادیو و پخش میشود و همچنین فیلمهای خارجی که زنان با سرهای باز و لباسهای ناجور بازی میکنند آیا تماشای این فیلمها اشکال دارد یا خیر؟ و همچنین سرودهایی که از تلویزیون و رادیوپخش میگردد؟
ج
- چون آهنگهای مورد سؤال نوعاً لهو محسوب میشود حرام است و همچنین نظر به فیلمهای مذکور و سائر فیلمهای مبتذل جایز نیست و سرودها اگر به الحان غنا خوانده شود نیز حرام است.
س 1606
اشاره
- گوش دادن به دکلمه زن که از رادیوی جمهوری اسلامی یا نوار مشابه آن پخش میگردد چگونه است؟
ج
- اگر موجب تحریک و خلاف شرع نشود مانعی ندارد.
س 1607
اشاره
- نظر کردن خانمها به فیلمهای ورزشی که از سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش میشود بویژه در ورزش کشتی و شنا که اکثر بدن مردان نمایان است چگونه است؟
ج
- جائز نیست.
س 1608
اشاره
- سرودها و موسیقیهائی که از رادیو و تلویزیون پخش میشود با مجوز وزارت و ارشاد اسلامی و با نامعلوم بودن آلات لهوشان چه حکمی دارد؟
ج
- موسیقی مطلقاً حرام است و سرودها اگر غنا نباشد اشکال ندارد و مجوّز مذکور تأثیری در ملاک حرمت ندارد.
جامع الاحکام، ج2، ص: 139
س 1609
اشاره
- حکم سرودها و موسیقیهائی که از رادیو و تلویزیون پخش میشود چیست؟ غناء مطربیّت شخصی است یا نوعی؟
ج
- در صورتی که همراه موسیقی و یا مشتمل بر غناء باشد جائز نیست و مطربیّت نوعی است. و اللَّه العالم
س 1610
اشاره
- آیا خریدن تلویزیون برای استفاده در منزل مجاز است یا خیر؟
ج
- اگر خرید تلویزیون برای استفاده از منافع حلال آن باشد مانعی ندارد ولی استفاده محرم از قبیل موسیقی و غنا از آن جایز نیست. و اللَّه العالم
فیلم و سینما
س 1611
اشاره
- آیا فعالیت در سینما و تلویزیون شرعاً مانعی ندارد؟
ج
- چنانچه عملی که انجام میدهد خلاف شرع نباشد مانعی ندارد. و اللّه العالم
س 1612
اشاره
- مردانی که نقش زنان کفار را به نمایش میگذارند میتوانند لباس زنانه بپوشند؟
ج
- نمیتوانند.
س 1613
اشاره
- نشان دادن چهره کامل پیامبر صلی الله علیه و آله و حضرت زهرا علیها السلام و سایر ائمه علیهم السلام در حالات زیر چه حکمی دارد؟
الف: نشان دادن چهره کامل بدون هیچگونه تغییر در چهرهپردازی (چهره بازیگر بدون گریم کردن و تغییر در نقش ائمه)
ب: نشان دادن چهره کامل همراه با گریم، به گونهای که تماشاگر با کمی دقت مصنوعی بودن آن را بفهمد.
ج- استفاده از اشخاصی که در تمام مدت بازیگری خود فقط نقش ائمه علیهم السلام را بازی کنند.
د: استفاده از بازیگرانی که فقط نقشهای مثبت را بازی میکنند.
ج
- نشان دادن چهره حضرت زهرا علیها السلام اهانت به آن حضرت است و باید ترک شود و نشان دادن چهره حضرت رسول اکرم و ائمه طاهرین صلوات اللَّه
جامع الاحکام، ج2، ص: 140
علیهم اجمعین چون حاکی از چهره واقعی آن بزرگواران نیست و به اختلاف کسانی که خود را شبیه ایشان مینمایند چهرههای گوناگون که بسا برخی از آنها نامناسب است ارائه میشود و اشخاصی که در نقش شبیه آنها عمل میکنند گاه در بین مردم اعتبار اخلاقی ندارند و حتی ممکن است اشخاصی باشند که سوابق خوبی در جامعه ندارند و خلاصه به جهات متعدّد که در اینجا مجال شرح آن نیست موجب اهانت و تحریف بعضی حقایق میشود لذا مورد تجویز نیست. و اللَّه العالم.
س 1614
اشاره
- شرایط افرادی که میتوانند در نقش ائمة علیهم السلام ایفاء نقش نمایند چیست؟
ج
- باید طوری باشد که باعث توهین به آن بزرگواران نشود.
س 1615
اشاره
- کسانی که نقش کفار را ایفاء میکنند (با توجه به سؤال قبل) آیا باید دارای همان شرایط باشند یا اینکه هر کسی بدون قید و شرط میتواند در نقش کفار باشد و لو از نظر اجتماعی وجیه نباشد؟
ج
- بملاحظه کفار شرط خاصی ندارد باید مسلمان شرائط و تکالیف اسلامی را رعایت نماید و مواظب باشد که این برنامهها موجب ترویج فساد و اخلاق کفار در بین مسلمین نشود.
س 1616
اشاره
- بازی افراد در نمایشها و فیلمها در نقش زن و شوهر و خواهر و برادر و دیدن آنها را جایز میدانید یا خیر؟
ج
- هرگاه اجنبی از یکدیگر و غیر محرم باشند جایز نیست و دیدن آنها بستگی بنحوه پوشش آنها دارد.
رادیوهای بیگانه
س 1617
اشاره
- به نظر حضرتعالی نشر اخبار مستمعه از رادیوهای خارجی که بر ضد حکومت اسلامی تبلیغ میکنند در بین مردم عادی چه حکمی دارد؟
ج
- نشر اخباری که موجب ضعف نظام اسلامی میباشد جائز نیست.
س 1618
اشاره
- اشخاصی هستند که هرچه از رادیوهای بیگانه میشنوند قبول
جامع الاحکام، ج2، ص: 141
میکنند و برای کسان دیگر هم نقل مینمایند، لازمه پاسخگوئی به این افراد گوش دادن به رادیوهای بیگانه است، آیا گوش دادن به منظور پاسخگوئی جائز است؟
ج
- بمنظور پاسخگوئی و رفع اشتباه دیگران جایز است.
س 1619
اشاره
- استفاده مطالب تاریخی و سیاسی از رادیوهای بیگانه جائز است یا خیر؟ زیرا بعضاً دروغ یا تحریف شده میباشد و گاهی همراه با آهنگ میباشد.
ج
- در صورتی که مشتمل بر آهنگ یا تبلیغات سوء و منحرف باشد جائز نیست. و اللَّه العالم
جامع الاحکام، ج2، ص: 143