فوج

Nettle گزنه

Urtica dioica نام علمی

مضرات/طرز استفاده/خواص داروئي/ترکيبات شيميايي

کليات گياه شناسي

گَزَنه -نام علمی: Urtica نام سردهای از تیرهٔ گزنه‌ایان است. گیاهی است. علفی و پایا با ساقه‌ای منشعب است. ساقه آن راست و چهارگوش بوده و برگهای آن پوشیده از کرک‌های گزنده‌ای است.

گزنه گياهي است که از دوران ماقبل تاريخ نيز وجود داشته و مردم آن زمان از آن براي تغذيه استفاده مي

کردند و از خواص درماني آن اطلاع داشته اند .

جالينوس حكيم که در قرن دوم ميلادي زندگي مي کرده آنرا براي رفع سرماخوردگي و بيماری دستگاه تنفسي

بكار مي برده است .

گزنه گياهي است علفي و چند ساله که ساقه آن چهار گوش بوده و بطور قائم تا ارتفاع يك متر بالا مي رو د.

اين گياه در خرابه ها ،باغها و نقاط مرطوب که چهارپايان از آن عبور مي کنند بحالت خودرو مي رويد ريشه اين

گياه خزنده بوده و در ناحيه اي که سبز مي شود کم کم تمام منطقه را فرا مي گيرد .

ساقه اين گياه را پرزها و تارهاي مخروطي شكل پوشانده که در صورت لمس کردن ساقه بدست مي چسبد

و پوست را مي گزد که توليد خارش و سوزش مي کند و شايد بهمين دليل آنرا گزنه ناميده اند .

تخم آن نرم ، ريز و تيره رنگ و مانند تخم آتان است قسمت مورد استفاده اين گياه برگهاي تازه ، ريشه ف

شيره و دانه آن است .

پراکنش جغرافیایی

در ایران در ییلاقات اطراف تهران، شمیرانات ودر کرج در دامنه‌های البرز، کندوان، پل زنگوله، در مناطق شمالی در مازندران و گیلان درهرزویل و جنگل نودی، عمارلو، راه کبوترچاک به زردچیان، رودبار، آستارا، بندرگز و در آذربایجان در دامنه‌های سهند، زنقاب، دیلمان وارسباران، لرستان (در کنار رودخانه کشکان) و منطقه سرمشهد کازرون در استان فارس بطور خودرو دیده می‌شود.

ترکيبات شيميايي:

گزنه داراي ويتامين C ،تانن ، لسيتين ،اسيد فورميك ، نيترات پتاسيم و کلسيم ، ترکيبات آهن دارد و

نوعي گلوآوزيد است که پوست را قرمز مي کند از سرشاخه هاي اين گياه ماده قرمز رنگي بنام اورتي سين

استخراج مي شود .

خواص داروئي:

گزنه از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است

1) گزنه مو را تقويت کرده و از ريزش موي سر جلوگيري مي کند ، حتي در بعضي از مورد موي سر دوباره

مي رويد . براي استفاده از اين خاصيت 6 گرم سر شاخه ها و برگها و ريشه گزنه را بتنهايي و يا با 30 گرم

چاي کوهي در يك ليتر آبجوش ريخته و آنقدر بجوشانيد تا حجم مايع به نصف برسد . شبها مقداري از اين مايع

را به سر بماليد و صبح بشوئيد .

2)براي برق شدن و جلا دادن به موها بعد از شستشوي سر موها را با چاي گزنه ماساژ دهيد . بدين منظور

يك قاشق چايخوير بگ گزنه خشك را در يك ليوان آب جوش ريخته و مدت نيمساعت بگذاريد بماند . ماساژ

دادن با اين چاي ، شوره سر را برطرف مي کند.

3)دستگاه هاضمه را تقويت مي کند

4)ادرار را زياد مي کند

5)براي درمان بيماري قند مفيد است بدين منظور يك فنجان چاي گزنه را سه بار در رو.ز ميل کنيد

6)ترشح شير را در زنان شيدره زياد مي کند

7)اخلاط خوني را برطرف مي کند

8)بيماريهاي پوستي را برطرف مي کند

9)براي باز کردن عادت ماهيانه از دانه گزنه استفاده کنيد

10 )در درمان کم خوني موثر است و تعداد گلبولهاي قرمز را زياد مي کند

11 )اگر در ادرار خون وجود داشته باشد گزنه آنرا برطرف مي کند

12 )گزنه عرق آور است

13 )پاك کننده اخلاط سينه ، ريه و معده است

14 )نيروي جنسي را تقويت مي کند

15 )گرفتيگ هاي کبدي را رفع مي کند

16 )براي از بين بردن زگيل ، ضماد برگهاي تازه آنرا روي زگيل بماليد .

17 )براي پاك کردن مثانه ، رفع عفونت مثانه و دفع سنگ از مثانه برگ گزنه را همراه با ريشه شيرين بيان دم

کنيد و بنوشيد

18 )براي التيام زخم ها و زخم هاي سرطاني از ضماد تخم گزنه مخلوط با عسل استفاده کنيد

19 )براي برطرف کردن کهير از جوشانده گزنه بمقدر سر فنجام در روز بنوشيد

20 )درد نقرس را کاهش مي دهد

21 )براي برطرف کردن ناراحتي هاي زنانه قبل از عادت ماهيانه از چاي گزنه استفاده کنيد

22 )ناراحتي هاي کليه را برطرف مي کند

23 )ضماد آن درد عضلاني را برطرف مي کند

24 )کرم معده و روده را مي کشد

25 )درمان کننده بواسير است

26 )براي برطرف کردن درد رماتيسم ، برگهاي تازه آنرا روي پوست بماليد .

طرز استفاده:

-1 دم کرده گزنه : مقدر 40 گرم برگ گزنه را در يك ليتر آبجوش ريخته و بمدت 10 دقيقه دم کنيد . مقدار

مصرف آن سه فنجان در روز بعد از غذاست .

-2 جوشانده گزنه : مقدر 30 گرم گزنه را در يك ليتر آب ريخته و بمدت 10 دقيقه آنرا بجوشانيد . اين جوشانده

براي تصفيه خون مفيد است . مقدر مصرف آن يك فنجان بين غذاها در روز است .

-3 تنطور گزنه :يك قسمت برگ گزنه را با پنج قسمت الكل 50 درجه طبي مخلوط کرده و در داخل شيشه در

بسته بريزيد و بمدت 15 روز هر روز آنرا تكان دهيد بعد از اينمدت آنرا صاف کرده و در شيشه دربسته نگاهدري  کنيد . 

مقدار مصرف آن 15 10 قطره سه بار در روز مي باشد .

مضرات :

گزنه اگر بيش از حد استفاده شود ممكن است براي روده ها و کليه ها مضر باشد بنابراين بهتر است با صمغ

عربي و کتيرا خورده شود

مقدار مصرف بيش از 10 گرم در روز ممكن است باعث بند آمدن ادرار شود . زنان باردار و کودکان بايد از مصرف

آن خورددي کنند .

خواص گوجه فرنگي Tomato

بانک جامع اطلاعات دارویی