احکام مسابقات ورزشی و تماشای آن

ورزش

مسابقات ورزشی و تماشای آن

انواع ورزش

س 1620

اشاره

- ورزش «فوتبال- والیبال» و غیره که برد و باختی در میان نیست صرف ورزش است چه حکمی دارد؟

ج

- صرف ورزش که مشتمل بر فعل محرّم نباشد اشکال ندارد.

س 1621

اشاره

- در بسیاری از کشورها ورزش و بازی، از ارزش بیش از حد برخوردار می‌باشد و در نتیجه جوانهای ما هم برای درآمدی بیشتر و همچنین برای مقبولیت در جامعه می‌خواهند فقط ورزشکار بشوند- آیا رفتن بچه‌های مسلمان به اماکنی برای گذراندن تمام وقت در لهو و لعب بنام ورزش به مصلحت اسلام و مسلمین می‌باشد.

ج

- بدیهی است مصلحت اسلام و مسلمین نیست و اشتغال به ورزش زاید بر آنچه برای سلامت جسم مفید است لهو یا لغو است و بحکم «وَ الَّذِینَ هُمْ عَنِ اللَّغْوِ مُعْرِضُونَ» مؤمن از آن خودداری مینماید و بهر حال اینگونه اعمال با
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 146
توجه بتعالیم اسلامی و تربیتی که منظور این دین حنیف است اگر حرام نباشد قطعاً مذموم و مکروه است.

س 1622

اشاره

- تماشای برنامه‌های ورزشی که از تلویزیون پخش می‌شود با توجه به لباسی که بازیکنان پوشیده‌اند (قسمت‌هائی از اندام پوشیده نیست) برای خانمی که به سن تکلیف رسیده چه حکمی دارد؟

ج

- چون این گونه برنامه‌ها معرض تهییج و مظفر ریبه و التذاذ است، تماشای آن برای خانمها محل اشکال است خداوند تعالی همه را از شرور و فتن و مصائد و مکاره شیطان حفظ فرماید. و اللّه العالم

س 1623

اشاره

- بفرمایید برای ورزشکار مسلمان و متعهد چگونه لباسی مناسب است؟

ج

- مناسب با ادب و شرف و حیا و وقار مسلمان در لباس ورزشی این است که بطوری که معمول شده کوتاه نباشد و علاوه بر قسمتهای بالای بدن بین ناف و زانو را هم بپوشاند. (ما بین السرة و الرکبة عورة)

س 1624

اشاره

- تبلیغات بیش از حد، بسیاری از جمله دختران را به سوی فوتبال و جمع‌آوری عکسهای فوتبالیستها و نصب آنها در منازل کشانده و اثرات نامطلوبی را از نظر تحصیلی و الگودهی داشته و در برخی موارد موجب بروز برخی منکرات در جامعه گردیده است ارشاد حضرتعالی در این زمینه چیست؟
و نگاه کردن زنان به صحنه‌های ورزشی مانند شنا و کشتی و ... چه می‌باشد؟

ج

- متأسفانه نسبت به این امور بیش از حد تشویق و ترغیب می‌شود و عواقب سوء و آثار منفی بسیار دارد از جمله اثرات نامطلوبی که در سؤال ذکر کرده‌اید و آثار نامطلوب دیگر و فعلًا بصورت سرمایه پرسودی برای عده‌ای شده است. و نگاه کردن زنان هم به این گونه صحنه‌ها با توجه به عوارض قطعیه نامناسبی که دارد جایز نیست و خانواده‌های متدین از آن خودداری می‌کنند و اگر وضع، بشکل کنونی پیش برود شاید در مدتی نه چندان دور، ورزش بانوان هم به صورت غیر مشروع و مفسد اخلاق جامعه امری عادی و متعارف شود و هیچ‌کس هم اعتراض نکند خداوند همه را از شرور و فتن آخر الزمان محفوظ فرماید.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 147

س 1625

اشاره

- در مسابقه‌ای که شرطبندی جایز است (مثلًا تیراندازی) مبلغ شرط برای بازنده سنگین است و او را دچار مشکل می‌کند آیا عمل به شرط لازم است؟

ج

- در موردی که عقد سبق و رمایه دارای شرائط صحت باشد وفا بشرط لازم است.

س 1626

اشاره

- در مسابقاتی که امروزه کاربرد نظامی دارند، از قبیل موتور سواری در صحرا آیا شرط برد و باخت جایز است؟

ج

- جواز آن محلّ تأمّل است ولی حکومت می‌تواند برای برنده این مسابقات جوائزی قرار دهد.

س 1627

اشاره

- خریدوفروش عکسهای ورزشی چه حکمی دارد ضمناً برخی از این عکسها رنگی و با شورت می‌باشند راهنمایی لازم را مبذول فرمائید و آیا سود حاصله از ورزش حلال است؟

ج

- خرید و فروش آن عکسها اگر موجب ترویج فساد و انحراف اخلاق نگردد حرام نیست ولی برای افرادی که نگاه کردن به آنها موجب تحریک می‌شود نگاه کردن جایز نیست اما سزاوار است مؤمنین از ترویج و نشر اینگونه عکسها که موجب سرگرمی جوانان مسلمان به مسائل کم ارزش و دوری آنها از اهداف مقدس اسلامی و رشد و پیشرفت جامعه اسلامی می‌گردد خودداری نمایند. و اللّه العالم

س 1628

اشاره

- در بعضی مسابقات مخارج تهیه وسایل بازی از قبیل توپ و جایزه از بازیکنان دریافت می‌شود. دریافت مخارج جایزه از بازیکنان توسط برگزار کنندگان مسابقات چه حکمی دارد؟

ج

- در صورتی که فقط بازی کنندگان مخارج اعطاء جوایز را خودشان می‌دهند صورت قمار و برد و باخت دارد و حرام است.

س 1629

اشاره

- در شهری یکی از ورزشهای جایز، معمولًا با شرط برد و باخت انجام می‌شود (یعنی به صورت حرام) انجام این بازی در آن شهر و شهرهای 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 148
دیگر بدون این شرط چه حکمی دارد؟

ج

- اگر انجام آن بدون برد و باخت حلال باشد اشکال ندارد.

س 1630

اشاره

- در شهری یک بازی را بازیکنان معمولًا مقارن با یک کار حرام می‌نمایند. این بازی در آن شهر چه حکمی دارد؟

ج

- اگر عملی حلال باشد مقارن واقع شدن آن با عمل حرام در صورتی که بهم مربوط نباشند و عمل حلال مقدمه یا ملازم عمل حرام نباشد اشکال ندارد.

س 1631

اشاره

- در بعضی مسابقات، تماشاگران بر روی برد و باخت بازیکنان شرطبندی می‌کنند این عمل چه حکمی دارد؟

ج

- جایز نیست.

س 1632

اشاره

- بر فرض مذکور در سؤال قبل آیا بازیکنان در صورت اطلاع لازم است بازی خود را ترک کنند؟

ج

- بر آنها ترک بازی در صورتی که حلال باشد واجب نیست.

س 1633

اشاره

- بازی دو نفر نامحرم چه حکمی دارد؟

ج

- چون در بیشتر موارد معرض ریبه و فساد است حرام است و بطور کلّی مسلمان متّقی و متعهّد مطلقاً اختلاط با نامحرم پرهیز می‌نماید.

س 1634

اشاره

- مسابقه دو نفر نامحرم: در یک ورزش که حرکات تند ندارد، طرفین تماس با هم ندارند و نگاه لذت نمی‌کنند، مثلًا مسابقه تیراندازی چه حکمی دارد؟

ج

- همان طور که گفته شد اگر مورد حلال برای این اعمال فرض شود این برنامه‌ها با سنن و آداب اسلامی در ارتباط مردان با زنان سازگار نیست و غالباً انگیزه آن شکستن سنن اسلامی و افکار شیطانی است و در جامعه اسلامی این برنامه‌ها زمینه وقوع ندارد.

س 1635

اشاره

- شرکت در مسابقاتی که حریف در آن از کشور دشمن مسلمین 
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 149
می‌باشد و انجام مسابقه به منزله رسمیت دادن به آن کشور است، چه حکمی دارد؟

ج

- اگر مسلمانان بطور متعارف رسمیت آن کشور را نپذیرفته باشند یا اصلًا آن را غاصب و غیر قانونی بدانند مسابقه با آن حریف جائز نیست.

س 1636

اشاره

- مسابقات علمی نظامی با شرط برد و باخت چه حکمی دارد؟

ج

- اگر جایزه را حکومت یا شخص ثالثی بدهد که بین بازیکنان برد و باخت نباشد بی‌اشکال است.

س 1637

اشاره

- جوائز مسابقه ورزشی یا در مسابقات علمی رادیوئی یا تلویزیون و یا جوائز قرض الحسنه بانکی و همچنین جوائزی که معمول است بصورت کتبی و تعیین جوائز توسط قرعه به کسانی که جواب درست داده‌اند، اعطا می‌شود.
واصل عمل چه حکمی دارد؟

ج

- موارد مختلف است اگر شرکت کنندگان پول جمع می‌کنند و مقداری از آن را بعنوان جائزه به بعضی می‌دهند اشکال دارد.

بکس

س 1638

اشاره

- بکس (مشت زنی) حرفه‌ای و آماتوری چه حکمی دارد؟

ج

- با اینکه معرض خطر و ضرر برای طرفین است جایز نیست.

س 1639

اشاره

- در بعضی از ورزشها استفاده از ضربه‌گیرها از نظر قوانین ورزشی الزامی است. تخلف از این قوانین، که احتمالًا موجب خطر شوند، چه حکمی دارند؟

ج

- اگر تخلف و عدم استفاده از ضربه‌گیرها معرض خطر باشد جایز نیست.

س 1640

اشاره

- حکم مسابقه بوکس و شمشیر بازی چون غالباً به زخمی شدن و صدمه زدن به طرف منجر میشود چیست؟

ج

- بکس جائز نیست و در صورت سیاه شدن و یا کبود و یا سرخ شدن و یا
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 150
مجروح شدن عضو، دیه دارد که در توضیح المسائل مقدار هر یک ذکر شده است و شمشیر بازی اگر موجب صدمات بدنی باشد همین حکم را دارد.

احکام ورزشهای خطرناک

س 1641

اشاره

- در شمشیر بازی یا بوکس اگر یکی از طرفین مسابقه کشته شود ضامن کیست؟

ج

- بحسب موارد قتل عمد و شبه عمد و خطا، حکم قتل فرق دارد پس اگر عمدی بوده مباشر قتل، قصاص می‌شود و اگر شبه عمد بوده باید دیه بدهد و اگر خطا بوده دیه بر عاقله است.

س 1642

اشاره

- بعضی مربیان، حرکات ورزشی را دقیق نمی‌آموزند و این باعث ناراحتی‌هایی در مفصل و اندام ورزشکار می‌شود آیا مربی ضامن است؟

ج

- کسی که به فنّ و عملی جاهل است جائز نیست بعنوان معلّم و مربّی آن فنّ مردم را اغفال کند و اگر کسی را مغرور به انجام عملی نماید که موجب زیان و ضرر شود طبق ضوابط شرعی ضامن است و باید از او جلوگیری شود.

س 1643

اشاره

- یک مربی ورزشی بدون رضایت والدین کودکی نابالغ را به کلاس راه می‌دهد کودک بدون تقصیر مربی در اثر سانحه ورزشی مجروح می‌گردد آیا مربّی ضامن است؟

ج

- بدون اذن پدر نباید او را بپذیرد و اگر بسبب شرکت او در ورزش صدمه‌ای بر او وارد شود که عرفاً بعنوان سبب اقوی از مباشر به مربّی ورزشی نسبت داده شود مربّی ضامن میشود، ولی اگر شخص دیگری مباشرت در ایراد جرح داشته مباشر ضامن است.

س 1644

اشاره

- در فرض سؤال قبل اگر کودک کشته شود، آیا مربّی ضامن است؟

ج

- دائر مدار منتسب شدن قتل بمربّی است ولی اگر شخص دیگری او را کشته باشد همان شخص قاتل مسئول است.
جامع الاحکام، ج‌2، ص: 151

مسائل مربوط به ورزش

س 1645

اشاره

- در بعضی از سبکهای ورزشی، استاد ضمن آموزش فنون رزمی مطالبی را از عقاید غیر اسلامی، معمولًا به طور مرموز در پوشش آیات و روایت القاء می‌نماید. شرکت در کلاسهای این اساتید چه حکمی دارد؟

ج

- حرام است.

س 1646

اشاره

- بر فرض سؤال قبل، اساتیدی فقط فنون ورزشی این سبکها را آموزش می‌دهند و از آموزش عقاید خودداری می‌کنند. شرکت در کلاسهای این اساتید چه حکمی دارد؟

ج

- اشکال ندارد.

س 1647

اشاره

- چه نوع ورزشهایی برای جوانان مسلمان مناسب است؟

ج

- هر ورزش مشروعی که برای پرورش و تربیت قوای جسمانی و همچنین برای آمادگی نظامی و رزمی جوانان برای مقابله نظامی با دشمنان اسلام مفید باشد مطلوب و بلکه در بعض موارد تا حدودی لازم است.

س 1648

اشاره

- افراط در ورزش بطوری که مسائل جدّی زندگی را تحت الشعاع قرار دهد چه حکمی دارد؟

ج

- بصورتهائی که رایج است و از حدود نظر به فوائد تربیت بدنی آن بیرون است رجحان ندارد و اگر مستلزم ترک کار و تحصیل معاش واجب و اختلال امور زندگی یا اخلاقی شود جایز نیست.

س 1649

اشاره

- افراط یا عدم یادگیری درست بعضی حرکات ورزش باعث ناراحتیهای مفصلی یا عضلانی می‌گردد بخصوص در ورزشهای رزمی؛ حکم در افراط یا عدم توجه به تذکرات استاد چیست؟

ج

- در ورزشهای رزمی باید بتذکرات استاد توجه شود و در هر موردی که عدم توجه به تذکّرات استاد باعث ضرر و نقص در بدن بشود عدم توجّه حرام است.

س 1650

اشاره

- بعضی جوانان مسلمان به ورزش کم توجهی دارند و تقویت عضلات خود را در دوران جوانی منظور نمی‌دارند ورزش برای جوانان چه حکمی دارد؟

ج

- اینگونه اشخاص کار مفیدی را ترک کرده‌اند.

أحکام رادیو و تلویزیون

جامع الاحکام، ج‌2، ص: 153