فوج

شنبليله         Fenugreek

نام علمی  Trigonella gracum   

خواص داروئي/طرز استفاده/مضرات

كليات گياه شناسي:

شَنبَلیله یا شنبلید (نام علمی: Trigonella foenum-graecum) گیاهی است از تیره باقلائیان (Fabaceae) و به همین دلیل توانایی هم‌زیستی با باکتری‌های تثبیت کننده ازت را داشته و می‌تواند بخش زیادی از از نیتروژن مورد استفاده خود را تولید کند.

گیاهی است علفی به ارتفاع ۱۰ تا ۵۰ سانتیمتر با گلهایی منفرد و به رنگ روشن که رنگ میوه‌های آن زرد تا قهوه‌ای است.

این گیاه بومی ایران بوده و در بیشتر نواحی ایران از جمله آذربایجان، اصفهان، فارس، خراسان، سمنان و دامغان می‌روید و به عنوان سبزی خوراکی کاشته شده و مصرف می‌شود.

شنبلیله در کنار راه‌ها نیز می‌روید و به این خاطر در قدیم به آن گل راه‌رو هم می‌گفتند.

شنبليله سبزي اصلي قورمه سبزي ، غذاي مطبوع ايراني است . اين گياه در نواحي مختلف ايران ، مصر ف هند ف الجزيره ، ايتاليا و اسپانيا مي رويد . شنبليله داراي مواد چرب ف مواد نشاسته اي ، مواد ازته ، مواد فسفره و مادهاي بنام گونل لين مي باشد .

تركيبات شيميايي:

البته اين گياه داراي طعم و اسانس معطر مي باشد . تحقيقات جديد نشان داده است كه شنبليله داراي اسيد نيكوتينيك يا نياسين كه ويتامين B3 نيز ناميده مي شود ،‌مي باشد . اين ويتامين عامل جلوگيري كنند ه از بيماري پلاگرا مي باشد و همچنين اثر گشاد كننده عروق را نيز داراست .

خواص داروئي:

شنبلیله دارای خواص اثر تقویتی، ملین، اشتهاآور، خلط آور و ضدتب، محرک جریان شیر و کاهنده قندخون است.

همچنین این گیاه حاوی مقادیر زیادی آهن، فسفر و ویتامین دی است. شنبلیله یک داروی گوارشی تلخ است و می‌توان آن را در بیماری قند و به صورت موضعی در التهابات پوستی مصرف کرد.

جوشانده دانه‌های این گیاه برای نرمی پوست و همچنین رفع تحریکات جلدی به کار می‌رود. به این منظور می‌توان جوشانده آن را به شکل کمپرس به کار برد.

دانه‌های شنبلیله به لحاظ دارا بودن برخی عناصر همچون آهن در درمان ضعف عمومی بدن بسیار مؤثر است.

جوشانده دانه‌های این گیاه اگر به صورت غرغره مصرف شود و در رفع ورم لوزه‌ها بسیار مفید و مؤثر است، همچنین از جوشانده آن برای افزایش میزان شیر در دوران شیردهی می‌توان استفاده کرد.

پودر گیاه را می‌توان به صورت خمیر درآورده و روی کورک و دُملهای چرکی پوست قرار داد.

دانه‌های شنبلیله که مهم‌ترین قسمت دارویی این گیاه است با بازکردن مجاری عروق خون، از بروز سکته قلبی جلوگیری می‌کند. این گیاه سرشار از آهن است.

پزشکان مصرف این گیاه را به افرادی که مبتلا به کم خونی، کمبود آهن و کمبود هموگلوبین خون اند، توصیه می‌کنند این گیاه علاوه بر ایران در هند ایتالیا و اسپانیا کشت می‌شود.

شنبلیله را بعد از شستن خشک کرده خرد کنید روزی ۳ بار به مقدار یک قاشق مربا خوری با ماست مخلوط کرده میل نمایید برای پایین آوردن قند خون بسیار مؤثر می‌باشد.

شنبلیله از زمان‌های دور به عنوان بزرگ کننده سینه شناخته شده و حاوی دایوسگنین است که به استروژن مصنوعی نیز معروف است.

يكي از دانشمندان با تحقيقات زيادي كه روي شنبيليه انجام داد دريافت كه شنبليله در رفع سل استخواني اطفال بسيار موثر است .

شنبليله در طي قرون گذشته  در ايران براي بسياري از بيماريها مصرف مي شده است . براي اين منظور حتي از دانه شنبليله استفاده شده است و بيماريها سريعا بهبود پيدا مي كند .

شنبليله چون داراي مواد فسفره ،‌آهن ،‌ازته و ياستازهاي مختلف مي باشد تقويت كننده لوزالمعده نيز مي باشد و بنابراين دستگاه هاضمه را بكار انداخته و لاغري هاي مفرط را از بين مي برد .

شنبليله بطور كلي شفادهنده بيماريهاي روحي و جسمي است وحتي اثرات مفيدي در اشخاص مبتلا به مرض قند و سل ريوي و استخواني دارد .

در قديم شنبليله براي مداواي بيماري قند بكار مي رفته است دانه شنبليله با اين همه خواص مفيد داراي بوي ناپسند است بنابراين براي استفاده از آن دانه ارد شده آنرا با مواد معطر بايد مخلوط نمود كه بوي بد آن را تا اندازه اي برطرف كنند .

طرز استفاده:

براي تهيه پماد شنبليله 3 تا 4 قاشق سوپخوري در دانه شنبليله را با سركه مخلوط كرده و براي رفع التهابهاي سطحي پوست بدن مصرف كنيد .براي تقويت عمومي بدن بهتر است كه دانه شنبليله و گياه آن را قبل از غذا مصرف كرد .

مضرات :

مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .