فوج

جودوسر (يولاف)        Oat

نام علمی         Avena sativa

تركيبات شيميايي/خواص داروئي/طرز استفاده/مضرات

كليات گياه شناسي:

جو دو سر یا یولاف با نام علمی Avena sativa گیاهی است از خانواده گندمیان که دارای گل‌های بسیار ریز و نامشخص است. گیاهی علفی یک‌ساله‌است که به عنوان غذای دام کشت می‌شود.

گل‌های جو دو سر سنبله‌ای هستند و دانه‌های آن دارای مقدار زیادی هیدرات کربن مانند نشاسته و همچنین اسیدهای چربی مانند اسید پالمتیک، اسید اولئیک و اسید لینولئیک را در ترکیبات خود داراست.

یولاف ریشه افشان و ساقه بند بند و توخالی دارد که هرکدام به یک خوشه منتهی می‌شود. برگ‌های آن باریک است و قسمت پائینی آنها به صورت غلافی دور ساقه را احاطه می‌کند.

جو دو سر نیز همانند برنج و جو دارای پوسته (هال) می باشد. جو دوسر دارای یک سری برجستگی مو مانند به نام تریکوم است که این برجستگی‌ها سبب سختی کار با جو دو سر می‌شوند زیرا در هوا معلق میشوند و سبب سوزش بدن می‌گردند.

از نظر ساختمانی جو دو سر کاملاً باریک و کشیده است و از دو طرف یکسان است برای همین به آن جوی دو سر گویند. تا به امروز نیز در ایران به طور گسترده کشت نمی‌شود.

با این حال برای اولین بار در شهر اصفهان جو دو سر به طور زراعی کشت شد. در گذشته ارقام مورد کشت جو دو سر دارای مقدار متوسطی بتاگلوکان و مقدار متوسطی روغن بودند.

در حالی که در حال حاضر ارقامی از جو دو سر اصلاح شده است که حاوی 18 درصد روغن هستند که این میزان دو برابر مقدار روغن در ارقام قدیمی این گیاه است و گروهی دیگر از ارقام اصلاح شده این گیاه دارای مقدار بسیار فراوانی بتاگلوکان هستندکه جو دو سر های بتاگلوکان نامیده می شوند

این ارقام برای درمان بیماران دارای دیابت نوع 2 تولید می شوند، زیرا ثابت شده بتاگلوکان موجود در این ارقام در درمان و پیشگیری این بیماران مؤثر است .

مطالعات زیادی نشان داده که مصرف آرد جو دو سر سبب کاهش میزان کلسترول بد خون و افزایش میزان کلسترول خوب خون و کاهش خطر گرفتگی عروق کرونر قلب می شود و از سال 1980 تا امروز تحقیقات زیادی در رابطه با نقش بتاگلوکان در جلوگیری از انواع سرطان ها انجام شده و مشخص شده است که این ماده اثرات ضد تومور بسیار قوی دارد .

هم چنین بتاگلوکان موجود در این ارقام جو دو سر اثرات ضد ویروسی و ضد باکتریایی ثابت شده ای دارد

. جو دو سر منبع خوبی از انرژی، پروتئین و چربی برای انسان و مخصوصاً بچه‌ها است.

هم چنین به خاطر داشتن ماده ای خاص، دارای اثراتی ویژه جهت پوست‌های خشک و خارش داراست.

محصولات حمام از جمله محلول‌های کلوییدی، صابون، ژل و پودرهای حاوی عصارۀ جو دو سر در بازار عرضه شده‌اند.

از عصاره نوعی جو دو سر در طب سنتی آیورودا جهت ترک اعتیاد تریاک استفاده می‌شده است.

یک گزارش علمی نشان می‌دهد که جو دو سر ممکن است میل به سیگار را کاهش دهد. یک تحقیق که بر روی ۲۶ نفر سیگاری انجام شد، نشان داد که پس از مصرف ۴ هفته از عصاره هیدرو الکلی جو دو سر، تعداد سیگار روزانۀ آن‌ها از ۲۰ سیگار در روز به ۶ عدد کاهش یافت.

کاهش سیگار افراد مذکور حداقل تا دو ماه ادامه یافت و این در حالی بود که گروه کنترل که از دارونما استفاده می‌کردند روزانه ۱۷ سیگار می‌کشیدند.

چای تهیه شده از جو دو سر دارای اثرات آرام بخش، مسکن و ادرارآور بوده و در تسکین آرتروز و روماتیسم مؤثر است.

برای تهیه چای جو دوسر دانه‌های جو دو سر را با آسیاب خرد نموده، یک لیوان آب جوش را به سه گرم از آن اضافه کرده و ۲۰ دقیقه صبر می‌کنیم تا محلول دم بکشد. پس از آن محلول را صاف کرده و بدون قند و یا با شیرینی کم مصرف می‌کنیم.

یک تحقیق نشان داد که مصرف روزانۀ ۱۰۰ گرم جو دو سر خشک به مدت سه هفته باعث کاهش ۲۳درصد کلسترول تام، ۲۳ درصد کلسترول LDL، ۲۱ درصد تری گلیسیرید، و ۲۰درصد کلسترول HDL شده است.

جو دو سر به دلیل نداشتن گلوتن و دارا بودن فیبر بالا یبوست را بر طرف می کند و مشکلات گوارشی را بر طرف می کند.

از اثرات دیگر جو دوسر که در مطالعات اخیر اثبات گردیده است، اثر کاهش اسید اوریک آن است.

روغن جو دوسر:

تعدادی از ارقام جو دوسر اصلاح شده تا 18 درصد روغن دارند. این روغن می تواند مصرف خوراکی داشته باشد اما به دلیل خصوصیات منحصربه‌فرد فیزیکی و خواص بالای آنتی اکسیدانتی و میزان قابل توجه آنتی اکسیدانت آلکیل فئونالات، بیشتر در تولید محصولات آرایشی و بهداشتی استفاده می شود

و در تولید کرم های ضد چروک و پیری، کرم های خاص برای مراقبت از کودک، لوسیون های اصلاح مردانه و انواع شامپوها و... استفاده می شود.

هم چنین از روغن یولاف برای درمان بیماری پوستی اگزما استفاده شده و اثر مثبت آن بر پوست کاملاً ثابت شده است 

جو دوسر از قديم الايام توسط مردم ژرمن و اسلاو كشت ميشده است . گياهي است يكساله كه ارتفاع آن تا يك متر مي رسد ميوه آن خوشه اي و دراز و داراي غلافي دو سر مي باشد .

جو دو سر دو نوع مي باشد كه بنام بهاره و پايئزه ناميده مي شود اين گياه علوفه خوبي براي حيوانات مخصوصا اسب است .

تركيبات شيميايي:

جو دو سر داراي حدود 7% مواد چرب ، 14% مواد ازته و 60% مواد شناسته اي مي باشد . بعلاوه ارسنيك ف اسيد اگزاليك و يد نيز در آن وجود دارد .

خواص داروئي:

جو دو سر از نظر طب قديم ايرا معتدل يعني نه سرد است و نه گرم . البته عده اي عقيده دارند كه اين گياه كمي خشك است .

1)جو دو سر طبق تحقيقاتي كه جديدا انجام رگفته در كاهش كلسترول خون اثر معجزه آسايي درد .

2)مقوي اعصاب است .

3)ضد عفوني كننده بدن مي باشد.

4)تقويت كننده بدن مي باشد .

5)ادرار آور و ملين است و يوست رابرطرف مي كند.

6)مقوي قلب و خون است .

7)تسكين دهنده درد است .

8)جوشانده جو دو سر در برطرف كردن بيماريهاي پوستي و اخلاط خوني نيز موثر است .

9)براي لاغر شدن هر روز جو دو سر بخورد .

10)اگزما را درمان مي كند .

11)براي درمان زخ هايي كه يدر خوب مي شوند جو دو سر را در كرده و با شراب سفيد مخلوط كنيد و روي اين قبيل زخم ها بگذاريد .

12)و بالاخره اين گياه اثر ضد سرطان درد . استفاده مدام اين گياه از سرطان جلوگيري مي كند.

طرز استفاده:

به مبحث نسخه پيچي گياهان دارويي براي بيماري مورد نظر مراجعه نماييد

مضرات :

مضرات خاصي براي آن بيان نشده است .

خواص دارویی گريپ فروت : Grapefruitrapefruit