قانون به زبان ساده

قانون به زبان ساده

نگاهی به استارت‌آپ «آی‌خدمت» که می‌خواهد آگاهی حقوقی شهروندان را ارتقا دهد

بیشتر افرادی که استارت‌آپ‌ها و کسب و کارهای موفقی را تشکیل داده‌اند، آدم‌هایی معمولی مثل ما هستند.

رفقایی که دور هم جمع شده و رویاهایشان را بزرگ کرده تا نهایت به یک کسب و کار معروف و برند باارزش رسیده‌اند، اما از آنجاکه یک کار گروهی دوستانه، معمولا آن‌قدرها چفت و بست قانونی زیادی ندارد و بیشتر حول قول و قرارهای کلامی می‌چرخد، بارها دیده شده که بعد از مدتی و بزرگ شدن این استارت‌آپ‌ها، اعضا با مشکلاتی مواجه شده‌اند که در روزهای اول چندان به چشم نمی‌آمد.

سهم هر یک از اعضا، حق ایده اولیه، ثبت ایده، دفاع از حقوق آن و… همه از مشکلاتی است که می‌تواند گریبانگیر هر استارت‌آپ یا کسب و کار دوستانه‌ای شده و حتی باعث از بین رفتن آن بشود. پس اگر شما هم در مسیر تحقق رویاهای مشترک خود با دوستانتان هستید، از همین حالا باید به فکر محکم کردن چفت و بست‌های قانونی استارت‌آپ خود باشید.

استارت‌آپ «آی‌خدمت» که این شماره سراغ آن رفته‌ایم، کسب و کاری است که روی همین مساله دست گذاشته تا به نوعی به داد همنوعانش برسد.

استارت‌آپ آی‌خدمت، یک وبسایت با محوریت مسائل حقوقی است که در دل خود خدمات مختلفی را جای داده است. از پیدا کردن یک وکیل برای مسائل حقوقی گرفته تا مشاوره و آموزش نکاتی که ممکن است به‌صورت روزمره با آن سرو کار داشته باشید.

علی ابراهیم‌زاده، یکی از اعضای اصلی این استارت‌آپ در مورد شکل‌گیری این ایده می‌گوید: «من و دوستم از سال‌ها پیش که در دانشگاه علم و صنعت مهندسی صنایع می‌خواندیم، به فکر این بودیم که کسب و کار خودمان را داشته باشیم و ایده‌ای را پرورش دهیم.

چند سال بعد از این‌که وارد فضای کار شدیم و مفهوم استارت‌آپ فراگیرتر شد، خیلی دوست داشتیم یک فضای استارت‌آپی را تشکیل بدهیم. البته ابتدا بیشتر ایده‌های ما شکست خورد، اما از بهمن سال پیش با همکاری گروه دیگری از دوستانمان، ایده آی‌خدمت را تشکیل دادیم و به این فکر کردیم که صنف حقوق، خشک و با ادبیاتی سخت است و هدفمان این بود که سازو کاری تشکیل دهیم تا کاربر بتواند از راهی ساده‌تر نیازهای این‌چنینی خود را تامین کند.»

هسته مرکزی آی‌خدمت از پنج نفر تشکیل شده که شامل دو متخصص بازار، یک وکیل، مسئول تولید محتوا و آی‌تی‌من می‌شود. علاوه بر این از یک شبکه از وکلای قابل اعتماد بهره می‌برد که در پرونده‌های مختلف مشاوره‌های لازم را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

فکرهای مختلف کنار هم

اگر چرخی در فضای وب بزنید خواهید دید وبسایت‌های خارجی و ایرانی دیگری خدمات حقوقی را ارائه می‌کنند، اما ابراهیم‌زاده تفاوت اصلی آی‌خدمت را این می‌داند که این سرویس، نگاهی ویژه به استارت‌آپ‌ها دارد:‌ «یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های ما حمایت حقوقی از استارت‌آپ‌ها آن هم به‌عنوان خدمت در برابر خدمت است.

به‌طوری که یک استارت‌آپ نوپا برای دریافت خدمات حقوقی حتما لازم نیست هزینه‌ای بپردازد و در عوض می‌تواند با ارائه خدمات متقابل با آی‌خدمت همکاری داشته باشد. تا این لحظه ما سعی کردیم با این ایده جلو برویم و تاکنون نیز بازخورد خوبی دریافت کرده‌ایم.»

او هدف از این کار را تشکیل یک کلونی از استارت‌آپ‌های مختلف عنوان می‌کند که می‌توانند کنار هم پیشرفت کنند: «ایده بسیار خوبی است که استارت‌آپ‌ها کنار هم به پیشرفت یکدیگر کمک کنند،

اما ما تنها نمی‌توانیم آن را تشکیل دهیم، باید این فرهنگ ایجاد شود که کنار هم قرار بگیریم و همدیگر را کامل کنیم. استارت‌آپ‌های کوچک‌تر لازم دارند ادبیات حقوقی را یاد بگیرند و اگر کسی این مسائل را برایشان روشن کند، قطعا در آینده با مشکلات کمتری روبه‌رو خواهند شد.»

قوانینی که ما نمی‌دانیم

چقدر از قوانین و حقوقی که بر محیط اطراف شما و محل‌هایی که به هر نوعی در آنها حضور دارید آگاه هستید؟ حقوق شهروندی، قوانین آپارتمان‌نشینی، بستن یک قرارداد یا حتی موضوعاتی مانند ازدواج و طلاق. آمارها نشان می‌دهد مسائل حقوقی در ایران آنقدرها شناخته شده نیست و بسیاری از افراد به دلیل همین آگاهی نداشتن دچار چنین مشکلاتی می‌شوند.

ابراهیم‌زاده یکی از اصلی‌ترین دلیل این فقر دانش حقوقی را سخت بودن ادبیات و زبان آن می‌داند: «در آی‌خدمت واقعا یکی از دغدغه‌هایی که با آن درگیر هستیم اطلاع‌رسانی و بالا بردن دانش حقوقی مردم است.

خیلی از کسانی که در زندان هستند، به این دلیل درگیر این مسائل شده‌اند که نمی‌دانستند چگونه قرارداد ببندند یا چگونه از چک استفاده کنند. بیشتر ما تا زمانی که به مشکل اساسی برنخوریم، به سمت وکلا و حقوقدان‌ها نمی‌رویم و شناختی از این مسائل نداریم.»

همین موضوع باعث شده مساله محتوا از اهمیت خاصی برای این تیم برخوردار باشد: «ما در بخش محتوا به این مساله فکر کردیم که چه موضوعاتی می‌تواند برای کاربران کاربردی‌تر باشد. برای همین مسائلی را که مردم بیشتر با آن سر و کار دارند درآوردیم و بین خودمان تقسیم‌بندی کرده و تولید محتوا را شروع کردیم.»

این گروه با این پیش‌فرض که محتوای حقوقی چندان راحت نیست، ساختاری برای محتوا در نظر گرفته و در دسته‌های مختلف مانند فیلم‌ها، آیا می‌دانیدها و نکته دست به تولید محتوا زده است.

حتی آنها از چند داستان‌نویس استفاده کرده‌اند که به یک موضوع خاص حقوقی می‌پردازند و در قالب یک داستان نکات حقوقی را بیان می‌کنند. هدف این است که چنین موضوع سخت و زمختی به شکل یک داستان در ذهن کاربران نهادینه شود.

پیدا کردن یک زبان مشترک

یکی از اصلی‌ترین ویژگی‌های استارت‌آپ‌ها این است که در گروهی کوچک افرادی از صنف‌ها و تخصص‌های مختلف که می‌توانند بسیار با هم متفاوت باشند، در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. به‌طور مثال در یک اپ سلامت، شما متخصص تغذیه، بازاریاب، برنامه‌نویس و همچنین گرافیست را در کنار هم خواهید دید.

آدم‌هایی که شاید کمتر بتوان آنها را در محیط‌های دیگر کنار هم پیدا کرد.

این مساله می‌تواند یک چالش بزرگ برای استارت‌آپ‌ها باشد، اما ابراهیم‌زاده آن را یک نکته مثبت یا قابل بهبود می‌داند: «این‌که آدم‌ها با فکرها، ایده‌ها و تخصص‌های مختلف کنار هم قرار بگیرند می‌تواند تضادهای زیادی ایجاد کند که حتی در روند کار نیز تاثیرگذار باشد.

اما از طرف دیگر این مساله بسیار خوب است، چون به ما یاد می‌دهد چطور یک زبان مشترک داشته باشیم و کار گروهی انجام دهیم. این چیزی است که کشور و فرهنگ ما به آن احتیاج دارد.»

ابراهیم‌زاده یکی دیگر از مشکلات آی‌خدمت و بیشتر استارت‌آپ‌ها را نبود تمرکز و زمان کافی برای چنین پروژه‌هایی می‌داند:

«نبود بودجه کافی، سرمایه لازم و البته بازاری که بتوان روی آن حساب کرد باعث شده بسیاری از استارت‌آپ‌ها که ما هم یکی از آنها هستیم، فعالیت‌های خود را در کنار کارهای دیگرشان دنبال کنند و تمرکز صددرصدی روی پروژه خود نداشته باشند.

به‌طور مثال در آی‌خدمت ما روزهای پنجشنبه و جمعه می‌توانیم دور هم جمع شویم و روی ویژگی‌های جدید کار کنیم.

این مساله تاثیر زیادی روی سرعت و پیشرفت ما می‌گذارد.» البته ابراهیم‌زاده، ادامه دادن استارت‌آپ در کنار کارهای دیگر را غیرممکن نمی‌داند و فکر می‌کند اگر تقسیم‌بندی و برنامه‌ریزی درستی از نظر وظایف و دیگر مسائل وجود داشته باشد این مشکلات قابل حل خواهد بود.

آرش جهانگیری - ضمیمه کلیک

نرمی و مهربانی