آسيب به گوش مياني در اثر تغييرات فشاري Barotitis media
علايم شايع علل عوامل تشديد كننده بيماري پيشگيري عواقب مورد انتظار عوارض احتمالي درمان اصول كلي داروها فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري رژيم غذايي درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟ شرح بيماري: آسيب به گوش مياني در اثر تغييرات فشاري در اين نوع آسيب، گوش مياني، شيپور اُستاش(مجرايي كه محفظه گوش مياني را به حلق وصل ميكند) و انتهاي اعصابي كه در گوش وجود دارند متأثر ميشوند.
شیوع: طبق آمارهای موجود، میزان مراجعه به پزشکان برای تشخیص عفونت گوش، از ۱۰ میلیون ویزیت در سال ۱۹۷۵به ۲۵ میلیون ویزیت در سال ۱۹۹۰ میلادی افزایش یافتهاست. علت این افزایش را علاوه بر پیشرفت تکنیکهای تشخیصی، به افزایش شیوع این بیماری نیز نسبت میدهند. بیشترین میزان مراجعه به پزشکان، مربوط به کودکان زیر ۲ سال است. از آنجایی که این بیماری عموماً در سنین بسیار پایین رخ میدهد، بنابراین معمولاً والدین اولین کسانی هستند که از وجود آن نگران میشوند.
البته به دلیل علایم متغیری که در این بیماری دیده میشود، برخی اوقات شناسایی آن توسط والدین دشوار است. کودکانی که قادر به تکلم نیستند، دایماً بی قراری کرده و نمیتوانند محل وجود درد را نشان دهند. به نظر میرسد که ۲۵ الی ۴۰ درصد تمامی عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی(URI) در کودکان زیر ۳ سال، مرتبط با اتیت میانی حاد باشد. برخی والدین تصور میکنند که "کشیدن گوش" (Ear Pulling)، علامتی مطمئن برای وجود عفونت گوش است، در حالی که مطالعات نشان میدهد کشیدن گوش در غیاب علایم دیگر، معمولاً ارتباطی با عفونت ندارد.
عامل اصلی ابتلا: اصلیترین عامل ابتلا به عفونت گوش میانی، اختلال عملکرد شیپور استاش است.
وظایف شیپور استاش عبارتند از:
محافظت از گوش در برابر ورود میکروبها تخلیه ترشحات گوش میانی متعادل سازی فشار هوا بین فضای گوش میانی و نازوفارنکس شیپور استاش در کودکان کوتاه (تقریباً ۱۸ سانتی متر) و افقی (زاویه ۱۰ درجه نسبت به افق) بوده و از بافت غضروفی نرم تشکیل شدهاست در حالی که شیپور استاش بزرگسالان مایل (عمودی تر از کودکان، با زاویه ۴۵ درجه نسبت به سطح افق) است. این شکل قرار گیری در بزرگسالان، محافظت بیشتری از گوش میانی فراهم میکند اما افقی قرار گرفتن آن در کودکان، موجب میشود تا باکتریهای موجود در نازوفارنکس، به آسانی وارد فضای گوش میانی شوند.
شایعترین عوامل عفونی ابتلا به عفونت گوش میانی عبارتند از:
استرپتوکوکوس پنومونیا هموفیلوس آنفلوآنزا موراکسلا کاتارالیس
وضعیت شنوایی: طبق مطالعات انجام شده، میانگین آستانه راه هوایی (AC) در کودکان مبتلا به ترشح گوش میانی(MEE)، معادل ۲۷ دسی بل HL در سه فرکانس ۵۰۰، ۱۰۰۰ و ۴۰۰۰ هرتز بودهاست در حالیکه آستانه ۲۰۰۰ هرتز اندکی بهتر و معادل ۲۰ دسی بل HL گزارش شدهاست. در کودکانی که ترشح دو طرفه داشتهاند، میانگین آستانهها حدود ۱۰ دسی بل بدتر از حالت یک طرفه بودهاست. شکل معمول شنوایینگاره (اودیوگرام) در عفونت گوش میانی، به صورت مسطح (Flat) یا اندکی افت فرکانسهای پایین(Slightly Rising) است و معمولاً فرکانس ۲۰۰۰ هرتز، بهترین آستانه را دارد. میزان افت در اتیت میانی میتواند از حد نرمال تا ۵۰ دسی بل HL، متغیر باشد. معمولاً آستانههای استخوانی تحت تاثیر قرار نمیگیرند. (کم شنوایی انتقالی) اگر طی معاینه با اوتوسکوپ، به جای مایع، در پشت پرده صماخ حباب هوا دیده شود، انتظار داریم که میزان کم شنوایی خفیف تر باشد. کودکانی که سابقه ابتلا به عفونتهای مزمن(Chronic) یا راجعه(Recurrent) گوش میانی دارند، ممکن است علیرغم شنوایی هنجار در شنوایی سنجی مرسوم، افت فرکانسهای ۱۲ الی ۲۰ کیلوهرتز را در شنوایی سنجی فرکانس بالا نشان دهند.
طبقه بندی توصیفی: اتیت میانی بدون ترشح اتیت میانی حاد اتیت میانی ترشحی اتیت میانی با پرفوراسیون پرده تمپان طبقه بندی بر حسب دوره زمانی ابتلا: حاد: صفر الی ۲۱ روز تحت حاد: ۲۲ روز الی ۸ هفته مزمن: بیش از ۸ هفته
پاتوفیزیولوژی: یکی از اصلیترین علل ابتلا به اتیت میانی، اختلال عملکرد شیپور استاش است. مهمترین عملکرد شیپور، تهویه هوای گوش میانی است. اگر به هر دلیل (مکانیکی یا عملکردی)، این عملکرد دچار اختلال شود، هوای موجود در گوش میانی توسط بافت مخاطی آن جذب شده و منجر به ایجاد فشار منفی میشود و به دنبال آن، مایع در داخل حفره گوش میانی تجمع مییابد. این حالت، همان MEE است که در آن علامتی از عفونت وجود ندارد.
علايم شايع: ناشنوايي (به درجات مختلف) احساس گرفتگي در گوش درد خفيف تا شديد در گوش، يا در ناحيه فك و پيشاني گيجي و منگي وزوز گوش گريه در شيرخواران و خردسالان
علل: آسيب ناشي از افزايش ناگهاني فشار محيط اطراف، مثلاً به هنگام ارتفاع كمكردن سريع هواپيما يا به هنگام غواصي. در اين شرايط، هوا از راه بيني و حلق به محفظه گوش مياني ميرود تا فشار در دوطرف پرده گوش متعادل شود. اگر مجرايي كه از حلق به محفظه گوش مياني كشيده شده است (شيپور اُستاش) درست عمل نكند، فشار در محفظه گوش مياني كمتر از فشار محيط خواهد بود. اين فشار منفي در گوش مياني باعث ميشود پردة گوش به درون گوش كشيده شود. بعداً ممكن است خون و مخاط در گوش مياني ظاهر شود. احتمال بروز اين آسيب وقتي كه فرد سرماخوردگي دارد و به غواصي ميپردازد يا با هواپيما سفر ميكند، بيشتر است. آسيب در اثر ضربه به گوش خارجي يا مياني (بوكس، اسكي روي آب، تصادفات، و غيره).
عوامل تشديد كننده بيماري: عفونت تنفسي اخير پرواز با هواپيما غواصي سقوط با چتر نجات كوهنوردي در ارتفاعات بالا ورزشهاي مستلزم برخورد فيزيكي كم بودن سن (شيرخواران و خردسالان). در اين حالت گشادكردن شيپور اُستاش (با قورت دادن آن دهان) دشوار است.
پيشگيري: وقتي كه سرماخوردگي داريد، غواصي نكنيد. اگر مجبور به مسافرت با هواپيما هستيد، از قرصها يا اسپريهاي تخفيفدهنده تورم مخاط حلق و بيني استفاده كنيد. دستور دارويي را رعايت كنيد.
به هنگام پرواز، زماني كه هواپيما در حال ارتفاع گرفتن است يا از ارتفاع خود كم ميكند، يك شيريني سفت يا آدامس را در دهان بجويد تا به اين ترتيب مجبور به قورت دادن آب دهان خود به دفعات باشيد.
يك نفس متوسط بكشيد، بيني خود را با دست بگيريد و دهان خود را ببنديد و سعي كنيد با راندن آهسته هوا به لُپها، هوا را به داخل شيپور اُستاش برانيد (مانوور والسالوا).
به هنگام ارتفاع گرفتن و كمكردن ارتفاع، به شيرخوار يك شيشه آب يا آب ميوه بدهيد.
عواقب مورد انتظار: اغلب موارد با درمان قابل برگشت هستند، بدون اينكه آسيب يا ناشنوايي دايمي رخ دهد. عوارض احتمالي ناشنوايي دايمي پاره شدن پرده گوش عفونت گوش مياني
درمان اصول كلي: در اغلب موارد، هيچ درماني لازم نيست و علايم در عرض چند ساعت يا چند روز برطرف ميشوند. اگر گوش ترشح دارد، يك تكه كوچك پنبه را در كانال گوش خارجي بگذاريد تا ترشح را جذب كند.
ندرتاً لازم ميشود كه براي آزاد كردن مايع محبوس شده در گوش مياني، پرده گوش با جراحي باز شود. گاهي يك لوله كوچك پلاستيكي نيز در پرده گوش تعبيه ميشود تا فشار در دو طرف پرده گوش متعادل باقي بماند. اين لوله در عرض 12-9 ماه خود به خود بيرون ميافتد.
داروها: براي رفع درد و ناراحتي خفيف، ميتوان از داروهاي كاهنده تورم مخاط بيني و حلق، و داروهاي ضددرد مثل استامينوفن استفاده كرد.
امكان دارد براي شما قرصها و اسپريهاي قويتر تخفيف دهنده تورم مخاط بيني و حلق تجويز شود. اين داروها بايد حداقل به مدت دو هفته پس از آسيب مصرف شوند. اگر عفونت وجود داشته باشد، آنتيبيوتيك تجويز ميشود. فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري: با شروع بهبودي علايم، فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي عادي خود را از سر گيريد. رژيم غذايي: هيچ رژيم خاصي توصيه نميشود. درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟ اگر شما يا يكي از اعضاي خانواده تان علايم آسيب به گوش مياني در اثر تغييرات فشاري را داريد. اگر يكي از مشكلات زير در هنگام درمان روي دهد: تب ـ سرگيجه ـ سردرد شديد ـ درد شديد ـ گيجي اگر دچار علايم جديد غيرقابل كنترل شده ايد. داروهاي مورد استفاده در درمان ممكن است عوارض جانبي به همراه داشته باشند. |
بیماری آرتریت عفونی:Arthritis و راه علاج ان |
