صبرزرد Aloe
تركيبات شيميايي/خواص داروئي/طرز استفاده/مضرات
كليات گياه شناسي:
صبر زرد يكي از گياهاني است كه قبل از ميلاد مورد مصرف مردم بوده است . كلئوپاترا ملكه مصر پوست خود را هر روزه با آن ماساژ مي داد كه از شر آفتاب مصر در امان باشد وحتي مصريان آنرا براي موميائي مدرگان خود بكار مي بردند . در كتاب مقدس ام اين گياه بكرات آمده است .
به عنوان یک گیاه طبی سابقه طولانی مدت دارد و قدمت استفاده از آن به سال ۱۷۵۰ قبل از میلاد مسیح برمی گردد. امروزه این گیاه در اغلب مناطق نیمه گرمسیری و گرمسیری از قبیل منطقه کارائیب، جنوب ایالات متحده، آمریکای لاتین و خاورمیانه میروید.
بسیاری از مردم نیز این گیاه را در گلدانهای کوچک در منازل خود به منظور درمان سوختگیها و بریدگیهای جزیی پرورش میدهند. آلوئه ورا یک گیاه بادوام با گلهای زرد است.
صبر زرد فاقد ساقه بوده ولی برگهای آن دراز و تا ارتفاع ۳۰ سانتیمتر میرسد. گلهای این گیاه در انتهای ساقهای که از وسط برگها خارج میشود، میروید. برگهای سخت آبدار و نیزهای این گیاه به طول ۲۰ اینچ رشد میکند و طول کل گیاه تا۴ پا میرسد. تنها برگهای این گیاه ارزش دارویی دارند، اما بخشهای مختلف برگها نیز برای اهداف گوناگونی مورد استفاده قرار میگیرند.
ژله شفاف و سفتی از قسمتهای داخلی برگ ترشح میشود. بین این ژله و پوست بیرونی برگ سلولهای خاصی حاوی مایع زرد رنگ تلخ قرار دارد. وقتی که این مایع خشک میشود، سبب تولید شیره آلوئه ورا میشود.
صبر زرد طبی / یا آلوئهورا/ (نام علمی: Aloe vera) یا شَبیار، صَبر یا صبر زرد نام گیاهی است از سردهٔ سِگِلها (Aloe) راسته مارچوبهایها (Asparagales)، تیره سریشیان (Asphodelaceae) این گیاه بومی آفریقای شمالی است.
آلوئهورا بیساقهاست. البته برخی از آنها دارای ساقهای بسیار کوتاه هستند. این گیاه ۶۰ تا ۱۰۰ سانتیمتر رشد میکند و از طریق پاجوش تکثیر میشود. برگهای آن نیزهای کلفت و گوشتی با لبههای دندانهدار است و رنگ آن سبز تا خاکستری میباشد. گلهای آن بر روی سنبلهای میرویند که گاه تا ۹۰ سانتیمتر درازا دارد. هر کدام از گلهای آن آویختهاست و دارای جام لولهای ۲–۳ سانتیمتری میباشد. این گیاه در لوازم آرایشی بهداشتی کاربرد بسیاری دارد.
نامهای دیگر آلوئهورا عبارتند از: چادُروار، صبر سقوطری، آلوئهورا، صبر، صبر کموار، صبر زرد، ازوال، ازوادزرد خزانه، مقر، ایلوا، صبارا، آلوئه کوراسائو، آلوئه هندی، آلوئه بارباد، الوا، صباره، برمس، سولع، مقرا، چادروا و صعدنا.
تركيبات شيميايي:
گیاه، حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن از جمله آلوئینهای A2 و B به میزان ۴۰–۲۵٪ کل ترکیبات و مشتقات کرومون از جمله آلوئه رزین A2،B و C است.
ترکیبات مهم دیگر آلوئه شامل قندها از جمله: گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیمها از جمله: اکسیداز، آمیلاز و کاتالاز، هچنین ویتامینهایی نظیر: B1،B2،B6،C،E و اسیدفولیک و مواد معدنی مانند: کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم میباشند. صبر زرد موادی نظیر آلوئین فامودین، آنتراکینون، ایزوباربالوئین و مقدار صمغ آن در حدود ۱۲٪ میباشد.
خواص داروئي:
صبر زرد از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است شيرابه آن به مصرف طبي مي رسد .
1)تقويت كننده بدن است
2)يبوست را برطرف مي كند و روده ها را تميز مي كند
3)براي معالجه آسم مفيد است
4)سوء هاضمه را برطرف مي كند
5)در معالجه صرع مفيد است
6)اثر ضد كرم درد
7)خون را تصفيه مي كند
8)براي برطرف كردن خارش ناشي از گزيدگي حشرات شيرابه آنرا روي پوست بماليد
9)اگزما را درمان مي كند
10)براي معالجه اسهال خوني مفيد است
11)براي رفع ريزش مو ، شيرابه آنرا به سر ماليده و موها را با آن ماساژ دهيد
12)گرفتگي كبدي را برطرف مي كند
13)براي التيام زخم ها شيرابه آنرا روي زخم بماليد
14)صبر زرد بهترين كرم مرطوب كننده است برگها را بشكنيد و ژله آنرا به پوست بماليد
15)مبتلايان به بيماري قند مي توانند با مصرف اين گياه قند خون خود را كنترل كنند
16)براي شستن چشم و زخم ها شيرابه صبر زرد را با آب مخلوط كرده و استفاده كنيد
17)تقویت و تعدیل سیستم ایمنی در بیماریهای ویروسی مثل تبخال، ترمیم زخم، ترمیم آسیبهای ناشی از سوختگی و ضد التهاب است.
18)استفاده از آن در بیماری برگشت محتویات اسیدی معده به مری است. این بیماری به علت عدم کفایت اسفنکتر تحتانی مری ایجاد و برگشت محتویات اسیدی معده به مری باعث آسیب وارد آمدن به مخاط مری و علایمی مانند سوزش سر دل، سرفههای خشک، تنفس بدبو، خونریزی و زخم مری میشود.
طرز استفاده:
به مبحث نسخه پيچي گياهان دارويي براي بيماري مورد نظر مراجعه نماييد
مکانیسم عمل:
شبیار با نفوذ به عمق سلولها و تأثیر بر روی DNA آنها از تغیر شکل آنها بر اثر عوامل بیرونی جلو گیری کرده و عمر سلولها رانیز افزایش میدهد که همین تأثیر را هم بر روی ویروسهایی که به بدن وارد
میشوند میگذارد که با افزایش عمر ویروسهایی که ابتدا به بدن راه یافتهاند وجلو گیری از تغیر شکل و جایگزینی سریع آنها به سیستم ایمنی بدن فرصت ایجاد پادتنهای مناسب و کافی را میدهد و
در مقابل ویروسهایی که رمز ماندگاریشان در دنیا تغیر شکل سریعشان است، میتوان از این گیاه برای جلو گیری از تغیر شکل سریع آنها در درمان و ساخت واکسن علیه این ویروس هااستفاده کرد.
مضرات:
شبیار اگر به اندازه مصرف شود، خطری ندارد ولی مقدار زیاد آن باعث اسهال خونی میشود.
ضمناً زنان شیرده نباید از آن استفاه کنند زیرا شبیار از طریق شیر وارد بدن طفل میشود و ایجاد اسهال میکند. این گیاه برای زنان حامله خوب نیست زیرا ممکن است باعث سقط جنین شود.
ژل آلوئه برای استعمال خارجی مادهٔ بی خطری است، اما در موارد نادری سبب واکنش آلرژیک میشود. اگر پوست شما تحریک میشود مصرف آن را ادامه ندهید.
ژل آلوئه برای درمان زخمهای عمیق موثّر نیست. شیره آن میتواند سبب گرفتگی یا اسهال رودهای شدید گردد، زنان باردار یا شیرده نباید این ماده را مصرف کنند زیرا ممکن است سبب انقباضهای رحمی گردیده و باعث سقط جنین شود.
مصرف مسهل آلوئه برای درمان بیماریهای معدهای-رودهای، انسداد رودهای، آپاندیسیت یا درد معده مبهم تجویز میشود. این ماده ممکن است سبب تشدید اولسرها، بواسیر، دیورتیکولوز، التهاب دیورتیکول، کولیت یا سندرم روده تحریک پذیر گردد.
مصرف طولانی مدت این ماده سبب وابستگی به آن میشود یا تعادل الکترولیتی را مختل میسازد. این ماده ممکن است سبب تغییر رنگ ادرار به رنگ قرمز بی ضرر گردد. کودکان زیر ۱۲ سال نباید گیاه آلوئه مصرف کنند.
مصرف طولانی و مزمن شیره آلوئه میتواند سبب کمبود پتاسیم گردد که میتواند با پارهای معالجات قلبی تداخل کند. احتمال کمبود پتاسیم در بدن در صورتی که شیره آلوئه را با مدرهای تیازید، شیرین بیان یا کورتیکواستروئید مصرف کنید، بیشتر است.
کِشتگاه:
شبیار را از دیرباز در مناطق خشکتر گرمسیری و نیمهگرمسیری جهان، هم به عنوان گیاه زینتی و هم گیاه درمانی کشت میکنند.
کاربرد:
ژل آلوورا آماده شده برای دسر
این گیاه واجد ویژگیهای مهم درمانی از جمله تقویت و تعدیل دستگاه ایمنی بدن در بیماریهای التهابی و ویروسی (مثل تبخال)، ترمیم زخم، ترمیم آسیبهای ناشی از سوختگی و ضدالتهاب است و نیز در تولید نوشیدنی و کمپوت آلوئه ورا به کار میرود.
مهم : ذكر مورد استعمال داروهاي گياهي تنها بر اساس وظيفه اطلاع رساني اين سايت ميباشد و به هيچ عنوان به معناي تجويز يا تكذيب مورد درماني ذكر شده نمي باشد .
بانک جامع اطلاعات دارویی